همه چیز درباره پول مجازی (بیت‌کوین)

[saberi]

ناکاموتو کسی است که بیت‌کوین، اولین واحد پول دیجیتال غیرمتمرکز جهان را ابداع کرد؛ واحد پول مجازی‌که نیاز به هیچ دلال، بانک و دولتی ندارد.

بیت‌کوین به عنوان واحد پولی الکترونیکی بدون پشتوانه معروف شده است. در واقع بیت‌کوین یک شبکه مالی آنلاین است که همه می‌توانند از آن برای ارسال یا دریافت پول استفاده کنند.

درست مانند کاری که کارت‌های شتاب و اینترنت‌بانک‌ها انجام می‌دهند. اما بیت‌کوین چند تفاوت اساسی با روش‌های معمولی پرداخت آنلاین دارد که باعث شده است حاشیه‌های زیادی پیرامون آن شکل بگیرد.

اول اینکه بیت‌کوین هیچ مرکزیتی ندارد و هیچ موسسه مالی یا بانکی صاحب یا ناظر آن نیست. بیت‌کوین ساختاری فرد به فرد دارد و هزاران کامپیوتر در سرتاسر اینترنت پردازش پرداخت‌های آن را زیر نظر دارند.

دومین تفاوت هم این است که شبکه بیت‌کوین واحد پولی مخصوص خودش را دارد و از واحدهای پولی موجود، یعنی دلار و یورو و غیره، استفاده نمی‌کند. تفاوت دیگر اینکه هر کسی می‌تواند واحد پولی این شبکه غیررسمی را درست مانند طلا استخراج کند.

بیت‌کوین از کجا پیدایش شد؟

آخرین باری که خرید کردید، پول اش را چطور پرداخت کردید؟ نقدی؟ کارت اعتباری؟ انتقال از حساب بانکی؟ شاید هم چیزی بوده که با اینترنت خریدید و از حساب اینترنتی‌تان استفاده کرده‌اید.

به‌هر‌حال، از پولی که داشتید، خرج کرده‌اید و شک نداشته‌باشید که حین پرداخت، یک شخص سومی هم درگیر ماجرا بوده؛ یک بانک یا سازمان مالی اعتباری بزرگ که موجودی حساب شما را تضمین کرده است.

اما عجله نکنید، ممکن است همه این معادلات به هم بخورد. کسی به اسم «ساتوشی ناکاموتو» پیدا شده که می‌خواهد همه معادلات را عوض کند و شاید شما را تبدیل کند به یک آدم پولدار، خیلی پولدار. اسم رمز او این است: بیت‌کوین.

اگر ناکاموتو ۱۰ سال قبل‌تر از روز تولدش به دنیا آمده‌بود، شاید آشفتگی‌ای که امروز اقتصاد دنیا را به هم ریخته، اصلاً به وجود نمی‌آمد.

ناکاموتو کسی است که بیت‌کوین، اولین واحد پول دیجیتال غیرمتمرکز جهان را ابداع کرد؛ واحد پول مجازی‌که نیاز به هیچ دلال، بانک و دولتی ندارد، طوری طراحی شده که مردم خرید و فروش کنند بی‌آن‌که هیچ کسی در این کار دخالت کند واحد پولی با منبع باز که در سال‌های اخیر، محبوبیت زیادی به دست آورده ‌است.

داستان بیت‌کوین از اواخر سال ۲۰۰۸ آغاز شد؛ یعنی وقتی که ناکاموتو یک فایل پی‌دی‌اف تهیه کرد و در آن نظریات خود را در مورد کریپتوگرافی (رمزگذاری اطلاعات) منتشر کرد.

ناکاموتو در این مقاله ادعا کرد در ذهن خود به الگوریتمی دست یافته که می‌تواند پرداخت آنلاین را طوری صورت بدهد که مستقیماً از طرف خریدار به فروشنده ارسال شود، بدون اینکه هیچ سازمان مالی در این نقل و انتقال دخالت کند.

بعدها نرم‌افزاری طراحی کرد که می‌توانست برای مبادله بیت‌کوین استفاده شود. این نرم‌افزار سوم ژانویه ۲۰۰۹ انتشار یافت. آن‌روز، لابه‌لای هزاران خط روزنامه نیویورک‌تایمز، می‌شود چند خطی پیدا کرد که زیر عنوان «انتشار نرم‌افزاری که بانک‌دارها را تهدید می‌کند» خبر تولد یک سیستم پولی جدید را به اطلاع دنیا می‌رساند.

«گاوین اندرسن»، تهیه‌کننده نرم‌افزار و رهبر فنی بیت‌کوین، می‌گوید: «آن روز یکی از روزهای حادثه‌ساز در دنیای نرم‌افزار بود، البته شکی نیست که آن روز، دنیای اقتصاد نیز ضربه سنگینی خورد، اقتصادی که به‌خاطر اهمال‌کاری بانکداران غیرمسؤول در حال فروپاشی است.»

«جف کارزیک» یکی از اعضای اصلی تیم چهارنفره برنامه‌نویسی که عهده‌دار بخش امنیت نرم‌افزار است، چنین می‌گوید: «بیت‌کوین از این لحاظ منحصر به فرد است که اولین واحد پول دیجیتالی‌ است که برای پایش نقل و انتقالات، نیاز به هیچ بانکی ندارد. تلاش‌های قبلی که در این زمینه صورت گرفته بود، از جمله بینز و فلوز، همگی به نوعی به پایش از طرف بانک نیازمند بودند، چرا که امکان داشت این پول‌ها چندباره خرج شوند.»

«دیوید بیرچ» مدیر موسسه مشاوران هایپرون، یکی از شرکت‌های مشاوره‌دهنده در زمینه نقل و انتقالات مالی دیجیتال، مفهوم چندباره خرج کردن در دنیای سایبری را چنین توضیح می‌دهد: «محصولات دیجیتالی محدودیت منابع ندارند.

یعنی اینکه شما می‌توانید یک نسخه از آلبوم MP3 بخرید، من هم همان آلبوم را خریداری می‌کنم و هزاران نفر دیگر هم می‌توانند از همان آلبوم داشته‌باشند، بدون اینکه محدودیتی داشته باشیم.» این نداشتن محدودیت برای دوستداران موسیقی مطلوب است، ولی اگر کسی بخواهد یک واحد پولی آنلاین و جهانی به ثبت برساند، این امکان دنیای دیجیتال نامطلوب است.

«چیزی که باعث کارایی پول می‌شود، امکان محدودیت در عرضه آن است. اگر شما یک ۱۰ دلاری ته جیب‌تان داشته‌باشید، می‌توانید امروز با آن پول یک همبرگر و سیب‌زمینی سرخ‌کرده بخوردید، ولی فردا، برای خریدن کتاب دانشگاه‌تان، ‌دیگر آن ۱۰ ‌دلاری همراه‌تان نیست.»

درست به همین خاطر است که همیشه، یک طرف سومی لازم است که تضمین کند مبلغ صحیحی از حساب خریدار کسر شده و همان مقدار، به حساب فروشنده اضافه شده‌است. بیت‌کوین این مسأله احتمال خرج کردن چندباره را با امکان‌دهی دستیابی به دیتابیس نقل و انتقالات از طریق شبکه نقطه به نقطه (peer to peer network) حل کرده‌است.

گارزیک ادعا می‌کند: «امنیت دستیابی به سیستم بسیار بالاست و بیش از ۱۰۰٫۰۰۰ کامپیوتر به صورت دسته‌جمعی با اینترنت به هم متصلند تا هر یک از نقل و انتقالات بیت‌کوین را شناسایی و به انجام برسانند. این سیستم امنیتی به این معناست که شبکه شناسایی بیت‌کوین از بزرگ‌ترین ابرکامپیوترهای دنیا هم قوی‌تر است.»

چطور می‌توان از بیت کوین پول در آورد؟

هرکس که بخواهد می‌تواند بیت‌کوین استخراج کند. تنها کاری که باید کرد، نصب نرم‌افزار مربوط است که شامل محاسباتی برای کنترل صحت نقل و انتقالات می‌شود. در دنیای بیت‌کوین مسائلی وجود دارد که برای اثبات صحت آنها بایستی حل شوند.

این مسأله‌ها به صورت مساوی تقسیم شده‌اند و از هر نقطه دنیا، هر کامپیوتری که بتواند یکی از آن مسائل را حل کند، مبلغ ۲۵ بیت‌کوین به عنوان پاداش دریافت می‌کند. تا سال ۲۰۱۲ این پاداش ۵۰ بیت‌کوین بود و هر چهار سال یک بار نصف می‌شود. هرقدر تسلط افراد به علوم کامپیوتری بیشتر باشد، احتمال حل مسأله و بالطبع امکان دریافت دستمزد بالاتر می‌رود.

بر اساس روشی که سیستم بر مبنای آن ساخته شده، استخراج بیت‌کوین در ابتدا آسان تر بود ولی هر چه به جلو می‌رویم یافتن کدهای مربوط به ایجاد بیت‌کوین جدید سخت‌تر می‌شود.

در ابتدا، کامپیوترهای خانگی سرعت کافی را برای استخراج بیت‌کوین داشتند ولی به مرور یافتن بیت کوین به سخت‌افزارهای پیچیده‌تر با سرعت پروسس داده بالاتر نیاز پیدا کرد. هر چه کامپیوتر سریع تری در اختیار داشته باشید مقدار بیشتری بیت‌کوین استخراج می‌کنید. سخت افزارهای مخصوص استخراج هر روز پیشرفته‌تر می‌شوند. این سخت افزارها خود شروع به جست‌وجو و کشف بیت‌کوین می‌کنند البته هم‌اکنون قیمت این کامپیوترها به ۱۲ هزار دلار می‌رسند.

در فروم‌هایی که کاربران این معادن دیجیتالی ایجاد کرده‌اند، مباحث جالبی شکل می‌گیرد، از جمله کاربرانی که ریزپردازنده‌های خود را در یخچال یا فریزر می‌گذارند یا سرعت فن خنک‌کننده آن‌را افزایش می‌دهند، تراشه‌های خاصی طراحی می‌کنند و روی CPU سوار می‌کنند یا برای خنک‌کاری دستگاه‌شان فن‌های ویژه‌ای تعبیه می‌کنند.

حتی یکی از این استخراج‌کنندگان بیت‌کوین تعریف می‌کند که برای خنک‌کاری کامپیوترهایش، اتاق‌خواب خود را به شکل یخچالی بزرگ تغییرشکل داده و با پالتو و شال‌گردن پشت دستگاه می‌نشیند.

یکی دیگر از معدنچیان بیت‌کوین به خاطر اینکه کنار چهار کامپیوترش که مشغول پردازش اطلاعات مربوط به یکی از مسائل بیت‌کوین بودند، خوابیده بود، در اثر گرمای ناشی از دستگاه‌ها، گرمازده شده و کارش به کلنیک و به بیمارستان کشیده‌‌بود.

البته هیچ کدام از این عملیات با نیروی سخت‌افزاری گروه هکر آنلاینی که به بات‌نت وابسته است، قابل مقایسه نخواهد بود. هر کس که به بات‌نت دسترسی دارد، به ابزار لازم برای به‌دست آوردن چندین سری از جوایز بیت‌کوین مجهز است.

طبق گزارش‌های معتبر، افرادی هستند که با اتصال به بات‌نت بی‌نام و نشان با بیش از ۱٫۰۰۰٫۰۰۰ کامپیوتر فعال، شبکه‌ای تشکیل می‌دهند که می‌توانند تا مبلغ ۵۰۰ بیت‌کوین در هر روز تولید کنند. ارزش این میزان بیت‌کوین معادل ۶٫۰۰۰ دلار است.

استخراج بیت‌کوین دقیقا به چه معنا است؟

طلا را می‌شود از بازار خرید یا در برابر کالا یا خدمات، تقاضای طلا کرد. بیت‌کوین را هم می‌شود با پول نقد خرید یا اینکه آن را در برابر کالا مطالبه کرد. اما راه دیگری هم برای به دست آوردن طلا وجود دارد و آن استخراج طلا از معدن‌های طلاست. بیت‌کوین را هم می‌شود استخراج کرد، با این تفاوت که معدن آن کمی با معدن طلا فرق می‌کند.

اما استخراج بیت‌کوین دقیقا به چه معنایی است؟ شاید برای فهمیدن ساز و کار استخراج بیت‌کوین به اصطلاحات فنی زیادی نیاز باشد، اما اگر شسته و رُفته‌اش را بخواهید، استخراج بیت‌کوین چیزی نیست جز انجام عملیات تاییدِ تراکنش‌های بیت‌کوین. فرض کنید قرار است بین بهزاد و امیر مقداری بیت‌کوین رد و بدل شود. تایید انجام این عملیات به عهده‌ معدنچی‌های بیت‌کوین است.

معدنچی‌ها در هر لحظه مشغول تایید تعداد بسیار زیادی از این تراکنش‌ها هستند. در واقع مجموعه‌ای از اطلاعات مربوط به این تراکنش‌ها در جعبه‌هایی به نام «زنجیره‌های بلاک» قرار گرفته‌اند و روی این جعبه‌ مجازی، قفلی مجازی زده شده است.

معدنچی‌ها با استفاده از نرم‌افزارهایی که روی کامپیوترشان دارند، به دنبال کلید این قفل مجازی می‌گردند. به محض اینکه این کلید به دست بیاید، جعبه هم باز شده است و تراکنش‌های داخل جعبه تایید شده به حساب می‌آیند.

درحال‌حاضر به ازای یافته شدن هر کدام از این کلیدها، ۲۵ بیت‌کوین به معدنچی یابنده‌ کلید پاداش داده می‌شود. (این پاداش هر چهارسال یک بار نصف می‌شود) بنا به اطلاعاتی که blockchain.info ارائه کرده، برای یافتن کلید درست حدود ۱,۷۸۹,۵۴۶,۹۵۱ بار تلاش لازم است.

با وجود اینکه تعداد تلاش‌های لازم برای پیدا کردن یک کلید نزدیک به دو میلیارد بار است، اما درحال‌حاضر هر ۱۰ دقیقه یک بار یک کلید پیدا می‌شود و ۲۵ بیت‌کوین به حساب یابنده می‌رود.

در ابتدا الگوریتم به نحوی طراحی شده بود که تعداد محدودی بیت‌کوین در آن وجود داشته باشد. این تعداد دقیقا ۲۱ میلیون است. هم اکنون ۱۲ میلیون بیت‌کوین بین مصرف کنندگان در حال گردش است. این یعنی تعداد ۹ میلیون بیت‌کوین هنوز کشف نشده است. با این سرعت از کشف بیت‌کوین، پیش‌بینی می‌شود آخرین بیت‌کوین در سال ۲۱۴۰ کشف خواهد شد.

چگونه بیت‌کوین استخراج کنیم؟

یک کیف پول ثبت کنید

برای شروع می‌توانید از کیف پول‌های آنلاین استفاده کنید. راه‌اندازی یک کیف پول آفلاین روی کامپیوتر شخصی نیاز به دانلود و ذخیره کردن فایلی با حجم شش گیگابایت دارد. سایت Coinbase.com برای راه‌اندازی یک کیف پول بیت‌کوینی آنلاین بسیار مناسب است. با ثبت نام در این سایت یک کیف پول اختصاصی با یک آدرس اختصاصی مانند  ۱BEkUGADFbrESh‌ Qb9Xr4pKPtM8jAyiNQsJ به دست خواهید آورد.

به معدن‌چی‌های دیگر بپیوندید

کار گروهی اینجا هم به نفع شماست. به خصوص اگر تازه‌کار باشید. در این سایت mining.bitcoin.cz می‌توانید گروهی از معدنچیان بیت‌کوین را پیدا کنید. با ثبت نام در این سایت می‌توانید هر کدام از کامپیوترهایتان را به عنوان یک «کارگر» به کار بگیرید.

یک معدنچی نصب کنید

برای آنکه بتوانید میان کامپیوتر و معدن بیت‌کوین پل بزنید، باید از یک نرم‌افزارِ معدن‌چی کمک بگیرید. می‌توانید از این سایت guiminer.org معدن‌چی مورد نظر را دانلود و نصب کنید.

مشخصات معدنی را که در مرحله دوم عضو آن شده‌اید، باید در این نرم‌افزار وارد و آن را اجرا کنید. باقی کار این است که مراقب معدن‌چی خود باشید و حواس‌تان باشد که کار خودش را درست انجام دهد.