گدایی به سبک مجازی

[farnaz]

 تکدی‌گری نوظهور با شیوه‌های مدرن - گدایی به سبک مجازی!

با پیشرفت علم و دانش و ظهور فناوری‌های مدرن،تحولات عظیمی در عمیق و گسترده ای در دنیای ارتباطات و زندگی انسان حاصل شده،تحولاتی که بعضا روی برخی از ناهنجاری‌ها همچون تکدی‌گری نیز سایه افکنده است. تحولاتی که به عقیده برخی از کارشناسان بر سیر و روند شتابان تغییرات اجتماعی،اقتصادی،فرهنگی و حتی سیاسی تاثیرگذار بوده است.

کودکی سه ساله محتاج فلان دارو و یا قرص است،خانواده ای نیازمند،چشم انتظار کمک شما برای تهیه کیف یا کفش مدرسه پسر 8 ساله خویش هستند،این ها تنها بخشی کوچک و ناچیز از جملاتی است که درکانال ها و گروه های اجتماعی درج می شود تا به اصطلاح با این اطلاع رسانی،مخاطب یا مخاطبان ،مبلغ یا وجهی را به شماره حساب قید شده در ذیلِ این خبر حزن انگیز پرداخت نمایند.

اگرچه وجود چنین مواردی در جامعه،غیر قابل انکار نیست و بدون تردید کم نیستند افراد و گروه های نیازمندی که محتاج مبلغی هستند تا با پرداخت آن داروی مورد نیاز و ضروری فرزند یا یکی از اعضای خانواده خویش را تهیه کنند،اما متاسفانه سوء استفاده های بسیاری که از تحریک احساسات عمومی برای دریافت چنین مبالغی می شود نیز به امری شایع در شبکه های اجتماعی و فضای مجازی تبدیل شده است. کلمات و جملاتی پر سوز و گداز که ذهن و اندیشه کاربران را تسخیر می کند و گاه آنچنان اندوه بار می شود که مخاطب را از خواب و خوراک محروم و روح و روان او را آزرده خاطر می کند.

ظاهرا با پیشرفت علم و دانش،بساط گستری متکدیان در سر چهار راه ها،معابر پر تردد،میادین و....نیز تغییر خواهد کرد. این شیوه های خاص از تکدی گری موید این واقعیت است که برای برخی،اسپند و دستمال و شیشه پاک کن ها در سر چهار راه ها،جای خود را به گوشی های هوشمند و اپلیکیشن های واتس آپ، اینستاگرام، تلگرام  و...داده است. شیوع و گسترش فناوری ها در جامعه، عوارض، تبعات و پیامد های خاص به خود را نیز در پی دارد و به واقع نمی توان با نگاهی سفید یا سیاه آن را مطلقا خوب یا صرفا نامطلوب قلمداد کرد. سوء استفاده از چنین امکاناتی،به عصر حاضر خلاصه نمی شود و از دیرباز این قاعده ناخوشایند وجود داشته که در کنار استفاده سازنده از ابزار و تجهیزات،سوء استفاده و بکارگیری از آن در مسیر های ناصواب نیز امری شایع بوده که به واقع باعث بروز برخی چالش ها و معضلات اجتماعی در فواصل و مقاطع مختلف شده و در آینده نیز خواهد شد.

این قاعده در خصوص فناوری ها و نرم افزارهای فضای مجازی نیز صدق می کند و با نگاهی اجمالی به حوادث رخ داده در طول سالیان گذشته به وفور نمونه های متعددی از هتک حرمت و مخدوش کردن حیثیت افراد، اخاذی، کلاهبرداری، سرقت و....در چنین فضاهایی مشاهده شده و حتی این معظل تا جایی پیش رفت که مسئولان کشور به درستی با اتخاذ تدابیر و تمهیداتی ویژه،نسبت به راه اندازی پلیس فتا اقدام کردند. اگرچه اخیرا مشاهده می شود تا با سوء استفاده از برخی کانال ها و شبکه های اجتماعی،عده ای با تحریک احساسات عمومی به دروغ مخاطبان را چپاول می کنند،اما این ناهنجاری در سنوات گذشته نیز به نوعی در صفحات چت رومِ یاهو و... مشاهده می شد که با درج جملاتی خاص،مخاطبان را به ارسال رمز شارژ برای تمدید اعتبار مکالمه گوشی همراه تحریک می کردند.

نفس و عقبه تمامی این درخواست ها در یک مورد خلاصه می شود و آن فریب مخاطب برای سودجویی به شیوه های گوناگون،که یک روز در قالب رمز شارژ ظهور و بروز پیدا می کند و روز دیگر به بهانه دریافت مبلغی به جهت تامین داروی بیمار،نان شب،پوشاک و...برای نیازمندان که البته در برخی موارد شاهد بوده ایم با ورود به موقع پلیس فتا،فعالیت این افراد یا گروه ها پایان یافته است.

ضرورت آموزش و اطلاع رسانی به افکار عمومی

ضمن لزوم هوشمندی و دقت نظر کاربران اینترنتی و مخاطبان شبکه های اجتماعی و فضای مجازی، نباید صرفا انتظار داشت که پلیس تخصصی ذیربط با تمامی این مسائل برخورد کند و به واقع مهار و کنترل این ناهنجاری ها و به اصطلاح کلاهبرداری ها،مستلزم آگاهی هر چه بیشتر عموم مردم نیز می باشد. قطعا لازمه کنترل تکدی گری اعم از سنتی یا شیوه های مدرن آن،تقویت بنیه اقتصادی و کاهش فقر در جامعه خواهد بود،اما کم نیستند افرادی که تن پروری و ارتزاق از جیب عموم مردم،بدون کار،تلاش و کوشش به رویه ای مرسوم برای آنها تبدیل شده است.

یکی از بهترین راهکارهای مقابله و کنترل چنین ناهنجاری هایی به عدم کمک به افراد و گروه های مذکور معطوف می شود زیرا در شرایطی که در مقام عمل چنین اقدامات و تحرکاتی منافع فعالان این عرصه را تامین نکند،قطعا استمرار و دوامی را در این اقدامات شاهد نخواهیم بود.

رسانه ها و دستگاه های فعال در حوزه اطلاع رسانی باید با آموزش مستمر،افکار عمومی را نسبت به چنین سوء استفاده هایی آگاه سازند که در چنین شرایطی از بروز بسیاری از کلاهبرداری ها و فریب افکار عمومی در فضاهای موسوم به مجازی و یا شبکه های اجتماعی جلوگیری خواهد شد.