رابطه کاهش نرخ سود بانکی و کلاهبرداری پونزی

[نگار]

برخی از افراد در ایران، از جمله افراد سالخورده پس انداز خود را  بعد از سالها کار­، در بانک گذاشته تا از عایدی به دست آمده از آن امرار معاش کنند؛ کاهش نرخ سود در بانک های کشور منجر می شود گروهی از این افراد که به دنبال سود بیشتری هستند، سرمایه خود را از بانک خارج کرده و در فعالیت های پر بازده دیگر وارد کنند. فعالیت های پربازده می تواند فعالیت های نامولد و یا  سرمایه گذاری هایی باشد که افراد در فعالیت های متفاوت انجام می دهند. در این شرایط افراد با وعده ی درصد های بالا به دنبال کلاهبرداری و جذب سرمایه افراد ناآشنا با دنیای مجازی هستند.

یک شرکت و یا یک مؤسسه مالی و اعتباری گاهاً با نام سرمایه گذاری و اشتغال زایی سعی در جذب سرمایه می کند و حوزه های مختلف سرمایه گذاری از صادرات، واردات و تولید تا محیط زیست و هتلداری را به عنوان حیطه کاری خود معرفی می نماید؛ در صورتی که این مؤسسات در واقع سرمایه گذاری نمی کنند و اساساً فعالیت پر بازدهی وجود ندارد، بلکه فعالیت آنها به این صورت است که با جذب سرمایه های جدید آنها را صرف بازپرداخت سود سرمایه گذاران قبلی و قدیمی تر می کنند.
اساساً بانک ها باید یک درصد مشخصی از سپرده های خود را نزد بانک مرکزی قرار داده تا در صورت مشکل، بانک مرکزی توان بازپرداخت وجوه به مردم را داشته باشد. مؤسسات مالی و اعتباری غیر مجاز با پرداخت نکردن این مقدار درصد باعث می شوند که مانده آن ها نزد بانک مرکزی کم باشد و در صورت مشکل، امکان حل آن وجود نداشته باشد.
از طرفی این مؤسسات با دادن وام های کلان بدون گرفتن وثیقه معتبر زمینه را برای عدم بازپرداخت و کمبود نقدینگی فراهم خواهند کرد که این موضوع ورشکستگی آنها را عمیق تر می نماید. واین گونه است که مؤسسات غیر معتبر و غیر مجاز با بازپرداخت نرخ سود بالا امکان بازگشت سرمایه افراد را کاهش داده که این موضوع علاوه بر ورشکستگی مؤسسه، موجی از نااطمینانی را در جامعه ایجاد می نماید.

علاوه بر جذب سرمایه با وعده پرداخت سود بالا، اگر جذب افراد در این مؤسسات با ترفند شرکت های هرمی یعنی پرداخت پورسانت در ازای ورود هر عضو انجام پذیرد، این اقدام نام کلاهبرداری پونزی  را به خود می گیرد. در این شرایط نباید به بهانه کسب سود بالا به آنها اعتماد کرد و سرمایه خود را نزد آنها قرار داد؛ چرا که اعتماد کردن به آنها شبیه به ساختن حباب می باشد. حباب بسیار راحت بزرگ شده، اما در یک لحظه از بین می رود. کلاهبرداران در این روش به بهانه سود بالا سرمایه جذب می کنند و چند ماه سود بالا پرداخت می کنند، ولی قطعا این رویه ادامه نداشته و مانند حباب از بین برود و حتی سرمایه اصلی هم از دست می رود.

به طور مثال می توان به شرکت گلیم و گبه کرمانشاهیان اشاره کرد. تعدادی از افراد از بانک وام گرفته و برای پرداخت اقساط آن، در این شرکت سرمایه گذاری کرده اند.  فرد متهم که 11 سابقه کیفری داشته است، توانسته افرادی را اغوا کند و حدود 240 میلیارد تومان کلاهبرداری داشته باشد. جالب است که حتی فعالیت این فرد در روزنامه تبلیغ شده و از آن قدردانی به عمل آمده است. درصورتی که عملاً در این مؤسسه هیچ گونه فعالیتی وجود نداشته است.

متأسفانه تمایل به دریافت پول زیاد بدون رنج و زحمت در بین مردم فراگیر شده است و همین باعث می شود که با اغوا و وعده های دروغین به سمت مؤسسات مالی و شرکت های غیر مجاز جذب شده و مقدار زیادی پول را از دست دهند.
در ایران فعالیت مولد و قانونی با سود بیش از 25 درصد وجود ندارد. بنابراین چنین وعده های، دروغی بیش نبوده و باعث خسارت مالی افراد می شود. پس از کاربران خواهشمندیم که به وعده های سود بالا اعتماد نکنند.