شرکت های تعاونی با چه اهدافی به ثبت می رسند ؟

[sabtnik]

نوع دیگری از شرکت های تجاری که نه سرمایه و نه ضمانت شرکاء در آن تاثیر کلی دارد بلکه تعداد شرکاء و کثریت آن ها موثر است شرکت های تعاونی هستند.

در قبال احتیاجات روزافزون، افراد ضعیف مخصوصاَ کشاورزان و کارگران ، جز با کمک یکدیگر نمی توانند مشکلات بزرگی را حل کنند. یک فرد متمول یا توانا شاید بدون کمک دیگران بتواند حوائج خود را برآورد ولی بیشتر افرادی که از جنبه مالی ضعیف اند، اگر به یکدیگر کمک نکنند هرگز نمی توانند زندگی خوبی داشته باشند.

یک نیروی ضعیف در جامعه ناچیز است و در مقابل احتیاجی که در اثر توسعه دائره تمدن هر ساعت اضافه می شود نمی تواند وسائل راحتی خود را فراهم نماید ولی این نیروها هر قدر ضعیف باشند، اگر متمرکز شوند قدرت بزرگی تشکیل می دهند که در سایه آن شرکایی که از آن بهره مند می شوند به هر هدف اقتصادی که مایل باشند خواهند رسید. 

در قرن هیجدهم که اروپا به دو دسته متمایز تقسیم شده بود یکی ثروتمندان و صاحبان کارخانه و اشراف و دیگری کارگران و کشاورزان و رنجبران، این احتیاج بیشتر برای طبقه پایین پیدا شد که خودشان بدون مراجعه به طبقه ثروتمندان ” به شرط اجتماع ” شرایط زندگی را فراهم سازند.

شرکت تعاونی و اهداف آن

شرکت تعاونی شرکتی است که به منظور بهبود وضع اقتصادی شرکاء و تامین حوائج آن ها تشکیل می شود. بنابراین اگر وضع اقتصادی نامناسب و سطح خرج بالا ، بازار کساد ، حوائج زندگی و یا کار پیدا نشود اشخاصی به منظور بهبود وضع اقتصادی خود شرکتی تشکیل می دهند که در نتیجه :

1- اگر بهای اجناس گران و شرکاء به علت نداشتن پول نتوانند احتیاجات سالیانه خود را یکجا خریداری کنند و ناچارند روزمره از دست سوم و چهارم اشیاء مورد احتیاج خود را به قیمت گرانتر تهیه کنند، اشیاء مورد احتیاج شرکاء را از دست اول خریداری و به همان قیمت تمام شده با سود خیلی جزئی به شرکاء می فروشد.

2- هر گاه کشاورزان و ارباب صنایع نتوانند کالا یا متاع خود را به علت احتیاج به پول در بازار به قیمت خوب بفروشند و ناچارند فرآورده های خود را روزانه به بهای کمتر و یا با فروش سلف به ثمن بخس به دلالان و یا سودپرستان واگذار نمایند، شرکتی تشکیل می دهند که آن شرکت کالای آن ها را در یک محل جمع نموده و به قدر احتیاج روزانه به آن ها پول می دهد. سپس کالای جمع شده را به قیمت خوب و در بازارهای دنیا فروخته، وجه آن را پس از کسر سود بسیار نازل به شرکاء می پردازد.

3- به اشخاص بی بضاعت کسی وام نمی دهد، و اگر بدهد با شرایط سنگینی خواهد بود. این قبیل اشخاص شرکتی تشکیل و با سرمایه جزئی که می پردازند اعتبار کافی به دست آورده و هر یک از شرکاء اگر احتیاجی داشت با سود ناچیزی از شرکت وام می گیرد. در شرکت تعاونی سرمایه و نفوذ اشخاص نقش مهمی ندارد و شرکاء هر قدر سرمایه داشته باشند بیش از یک رای نخواهند داشت و سود هم به نسبت سرمایه تقسیم نمی شود.

لذا با توجه به آنچه آمد، قرار دادن وسایل کار در اختیار کسانی که قادر به کارند ولی وسایل کار ندارند ، پیشگیری از تمرکز و تداول ثروت در دست افراد و گروه های خاص جهت تحقق عدالت اجتماعی ، قرار گرفتن مدیریت و سرمایه و منافع در اختیار نیروی کار و تشویق بهره برداری مستقیم از حاصل کار خود ، پیشگیری از انحصار ، تورم و احتکار از جمله اهداف تشکیل و ثبت تعاونی هاست. در واقع این شرکت ها با هدف حمایت از منافع مادی اعضا ، بهتر کردن وضع کار و شغل ، تحصیل رزق و انتظام امور معاش و معیشت آنان و به طور کلی بهبود وضع اقتصادی و اجتماعی شکل می گیرند. بنابراین، در شرکت های تجاری سودآوری به معنای خاص و در شرکت های تعاونی بهبود وضع اقتصادی و اجتماعی مطرح است.

خالی از لطف نیست که بدانیم، اولین شرکت تعاونی در سال 1769 در انگلستان بین عده ای پارچه باف تشکیل شد ولی به علت عدم اعتماد شرکاء به زودی از بین رفت. در سال 1844 در شهر لنکشهر رشدال انگلستان شرکت تعاونی رشدال بین 28 نفر انگلیسی تاسیس شد. هدف آن تاسیس فروشگاه مواد غذایی و البسه، تهیه ساختمان برای کمک به اعضاء شرکت ، تهیه کار جهت اعضاء بیکار و رفع سایر احتیاجات بود. سرمایه این موسسه 28 لیره بود که شرکاء هر یک در هفته چند پنی می پرداختند تا پس از چند هفته مبلغ 28 لیره سرمایه اصلی تادیه گردید. ده لیره آن صرف تهیه دکان شد و با بقیه مقداری آرد، قند ، کره و دو دسته شمع خریداری گردید .

روزهای اول در هر هفته دو روز این دکان مفتوح بود و شرکاء به نوبت مبادرت به فروش اجناس می نمودند. کم کم به شرکاء این موسسه اضافه گردید و در نتیجه سرمایه هم زیاد شد تا هفت سال بعد از آن نتوانستند دکان را تمام روزهای هفته مفتوح نگهدارند. امروزه به نحوی ترقی کرده که سرمایه آن به بیش از هفتصد میلیون لیره و شرکاء آن به بیش از یازده میلیون نفر رسیده است. تمام احتیاجات شرکاء شرکت را از گهواره که هنگام تولد لازم می شود تا مراسم تدفین که در موقع فوت انجام می گردد برای شرکاء به بهای نازلی تهیه می نماید.

شرکت تعاونی رشدال که مبنای شرکت های تعاونی فعلی است فعلاَ مسئول اداره یکی از بزرگ ترین بانک های انگلستان و موجد یکی از عظیم ترین موسسات بیمه های آن است.

بعد از تاسیس موسسه تعاونی رشدال در کشورهای فرانسه، آلمان ، سوییس ، هلند ، اینتلیا و سایر کشورهای اروپا شرکت های تعاونی معمول گردید و فعلاَ در کلیه ممالک دنیا متداول است.