بایوس (BIOS) چیست؟

[agahi2025]

بایوس (BIOS) مخفف کلمه basic input output system است و در واقع آن یک برنامه بسیار حیاتی برای کامپیوترهاست. این نرم افزار در ارتباط مستقیم با سخت افزار کامپیوتر می باشد. برنامه بایوس بروی یک حافظه از نوع ROM نصب می شود (BIOS ROM) که به راحتی می توانید این حافظه را که ممکن است عبارت BIOS نیز بروی آن درج شده باشد، روی مادربرد کامپیوترتان پیدا کنید.
با توجه به اینکه نرم افزار بایوس بر روی حافظه ROM قرار می گیرد امکان تغییر در این برنامه به وسیله کاربر وجود ندارد و کاربران کامپیوتر فقط قادر هستند برخی از تنظیمات قسمت های خاص این نرم افزار را که توسط شرکت سازنده از قبل پیش بینی شده، توسط منوی setup تغییر دهند.

BIOS چیست و چگونه کار می کند؟

مهمترين وظايف يك بايوس:

نرم افزار BIOS دارای وظایف متعددی است. كه از مهمترين آنها بدون شک مي توان از استقرار سیستم عامل در حافظه نام برد. يكي ديگر از وظايف بايوس یک برنامه تست با نام POST بمنظور بررسی صحت عملکرد عناصر سخت افزاری ميباشد. فعال کردن تراشه های BIOS مربوط به سایر کارت های نصب شده در سیستم نظیر: کارت گرافیک و یا کنترل کننده SCSI و مدیریت مجموعه ای از تنظیمات در رابطه با هارد دیسک.

یک تعریف دیگر از بایوس:

یک نرم افزار خاص است که بعنوان اینترفیس (میانجی) بین عناصر اصلی سخت افزارهای نصب شده بر روی سیستم و سیستم عامل ایفای وظیفه می نماید. نرم افزار فوق اغلب در حافظه هائی از نوع Flash و بصورت یک تراشه بر روی برد اصلی نصب میگردد. در برخی حالات تراشه فوق یک نوع خاص از حافظه ROM خواهد بود. 

GIGABYTE DUAL BIOS چگونه کار می کند؟

تکنولوژی GIGABYTE Dual BIOS از دو چیپ فیزیکی BIOS ROM که بر روی مادربرد نصب شده اند استفاده می کند. یکی از چیپ ها به عنوان بایوس اصلی عمل کرده و سیستم شما در حالت عادی بوت می کند. دومین چیپ به عنوان پشتیبان عمل کرده و دارای همان نسخه نرم افزاری است که بر روی چیپ بایوس اصلی ذخیره شده است. اگر بایوس اصلی مادردبرد شما دچار مشکل شده و یا از کار کردن بایستد، بایوس کمکی در راه اندازی بعدی جای آن را می گیرد تا سیستم بدون کمترین اتلاف زمان به کار خود ادامه دهد. به صورت خودکار داده های موجود در بایوس اصلی را در هنگام بروز خرابی توسط داده های بایوس پشتیبان، بازسازی می کند.

   مزایای Dual BIOS

تعمیر BIOS به شکل فوری
کاملا خودکار بدون نیاز به دخالت کاربر
کاهش زمان سرویس

چه چیزی ممکن است سبب خرابی بایوس شود؟

خاموش شدن سیستم در حین فرآیند به روز رسانی بایوس
اعمال تنظیمات اشتباه برای اورکلاکینگ
حملات ویروسی
اشکالات سخت افزاری

ليست زير مجموعه اي از دلايلي است که بايد BIOS را به روز رساني نمود:

استفاده از فلاپي درايوهاي LS-120 که به سوپر درايو نيز معروفند
استفاده از هارد ديسک هاي بيش از 8GB
استفاده از داريور هاردديسک Ultra DMA IDE
استفاده از بوت کردن سيتم با درايو CD-ROM
تصحيح خطاي سال 2000 و سال کبيسه
تصحيح خطاهاي سازگاري با سخت افزار يا نرم افزار
استفاده از پردازنده هاي جديد
دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
، دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
، دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
، دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
، دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.
، دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.

بايوس در سيستم به سه صورت وجود دارد:

ROM BIOS.1 نصب شده بر روي مادر برد
2.بايوس نصب شده بر روي کارتهاي وفق دهنده (همانند کارت ويدئويي)
3.بارگذاري شده از ديسک (گرداننده ها)

در برخی موارد بسیاری از سیستمهای قدیمی نیاز به بروزرسانی دارند تا بتوانند با قطعات PLUG &PLAY جدید کار کنند.

نکات مهم در ارتقاء بایوس :

با توجه به اینکه BIOS در نوع خاصی از حافظه ROM ذخیره می گردد، تغییر و ارتقاء آن مشابه سایر نرم افزارها نخواهد بود، بدین منظور به یک برنامه خاص نیاز است:

حتما باید از نسخه فعلی بایوس یک پشتیبان تهیه و نگهداری نمود
باید از مدل دقیق مادربرد و نسخه بایوس  اطلاع کافی داشته باشیم
توصیه میشود بایوس را از طریق دیسکت ارتقاء داد تا نرم افزار داخل مادر برد
سعی شود حتی الامکان از سایت سازنده مادر برد نرم افزار بایوس جدید گرفته شود

كدهاي بوقي بايوس AWARD :

بايوس آوارد عمدتا به پيامهاي خطا براي آگاه کردن کاربران از وجود مسئله اتکا دارد، اما چند کد بوقي مشهور وجود دارد که اين تراشه بايوس توليد ميکند:

تعداد بوقها در عمليات Post ------>مفهوم بوق
نا محدود (تکرار شوند) ------ خطاي حافظه سيستم
يک بوق بلند پس از دو بوق کوتاه ------ خطاي کارت گرافيک
يک بوق باند پس از سه بوق کوتاه ------ خطاي گرافيک يا حافظه گرافيک
بوقهاي با ارتفاع بالاي نا محدود (تکرار شونده) ------ خطاي داغ شدن پردازنده
بوقهاي با ارتفاع بالا ،با ارتفاع پايين ( تکرار شونده) ------ خطاي پرازنده
کدهاي بوقي بايوس AMIBIOS :

بايوس AMIBIOS محصول شرکت American Megatrends يکي از بايوسهاي متداول است و آخرين نگارش تعدادي کد بوقي دارد که اشکالات زمان بوت شدن را به کاربران مي گويد:

تعداد بوقها در زمان راه اندازي (پيش از POST )------>مفهوم بوقها:
ديسکت را در ديسکران A: قرار دهيد
فايل AMIBOOT.ROM بر روي ديسکت بوت شدني نيست
خطاي حافظه سيستمي
عمليات روز آمدسازي بايوس موفقيت آميز بوده است
خطاي خواندن ديسک
خرابي فرمان صفحه کليد
حافظه فلش بايوس تشخيص داده نشده است