ماجرای قطع اینترنت ایران توسط آمریکا و سناریوی تحریم اینترنت

[mesterweb]

قطع اینترنت ایران توسط آمریکا از آبان‌ماه، شایعه‌ای است که این روزها در رسانه‌ها و شبکه های اجتماعی به گوش می‌رسد. اما این شایعه از کجا آغاز شد و آیا تحریم اینترنت ایران توسط آمریکا امکان‌پذیر است؟

چندی پیش، سردار جلالی، رئیس سازمان پدافند غیر عامل در اظهار نظری بحث‌برانگیز و خبرساز، اعلام کرد در صورت قطع اینترنت ایران در آبان‌ماه توسط آمریکا، تدابیری اندیشیده شده که کارکردهای ضروری کشور حفظ شود و شبکه ملی اطلاعات بتواند به نیازهای اساسی و خدمات مورد نیاز مردم پاسخ بدهد. این اظهارات موجب نگرانی کاربران از احتمال قطع اینترنت ایران شد و حرف و حدیث‌های زیادی پس از آن به وجود آمد. اما آیا قرار است اینترنت ایران قطع شود؟ آیا اینترنت هم جزو تحریم‌های جدید آمریکا که گفته می‌شود در آبان‌ماه اعمال می‌شود، قرار دارد؟ آیا اصلا قطع اینترنت ایران توسط آمریکا امکان‌پذیر است؟

در ابتدا لازم است به این موضوع اشاره کنیم که پس از مصاحبه‌ی رئیس سازمان پدافند غیر عامل، خواسته یا ناخواسته تنها بخشی از آن در رسانه‌ها و به خصوص در شبکه های اجتماعی بولد شد و زیاد به ادامه‌ی آن پرداخته نشد. سردار جلالی در ادامه‌ی اظهارات فوق گفته بود:

ما احتمال قطع اینترنت ایران را ضعیف می‌دانیم. در حوزه سایبری، توانمندی متقارن نیست و ابر قدرت در سایبر نداریم. حتی یک کشور کوچک هم می‌تواند به اندازه‌ی یک ابر قدرت نقش‌آفرینی کند. کشوری آسیب‌پذیرتر است که سایبری‌تر باشد. آمریکایی‌ها نسبت به ما سایبری‌تر هستند و زیرساخت‌هایشان هم بیشتر از ما سایبری است، پس طبیعتا نسبت به ما آسیب‌پذیرتر هستند. البته ما تهدید آمریکا را یک تهدید ترکیبی بر بستر شبکه اجتماعی می‌دانیم. یعنی آنها می‌خواهند با ابزار شبکه، رسانه، گوشی و اینترنت مردم را تحریک و سازماندهی کنند و به جان حکومت بیندازند. بنابراین اگر اینترنت را قطع کنند، دست خودشان کوتاه می‌شود.

در هر صورت، این روزها که به 13 آبان و آغاز دور جدید تحریم‌های آمریکا علیه ایران نزدیک می‌شویم، شایعات زیادی در مورد جزئیات، شدت و چگونگی تحریم‌ها شنیده می‌شود که یکی از این شایعات، احتمال تحریم اینترنت کشور است. در همین راستا، برخی از مسئولان و کارشناسان، نظرهای خود را در مورد احتمال بروز این اتفاق اظهار کرده‌اند.

نظر کارشناسان در مورد قطع اینترنت ایران

یک پژوهشگر فضای مجازی و رسانه در این باره گفت آمریکا بستر اصلی براندازی نرم انقلاب اسلامی یعنی اینترنت و سرویس‌هایش مانند شبکه های اجتماعی را از دست نخواهد داد. در این شرایط، هیچ‌گاه آمریکایی‌ها این فرصت بی نظیر و بستری که هزینه‌اش از داخل ایران تامین می‌شود را از دست نمی‌دهد، مگر این که بخواهند با تحریم اینترنت ایران، یک شوک روانی به مردم در جهت ایجاد جنبش‌های اجتماعی وارد کند.

یک کارشناس حوزه رسانه نیز در مورد احتمال قطع اینترنت به دلیل تحریم‌های آمریکا گفت حتی اگر چنین اتفاقی بیفتد، بسیاری از سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها در جهان نیز مختل خواهند شد. وی افزود، دنیا به سمت جنگ رسانه‌ها با دو ابزار جنگ نرم و جنگ سخت پیش می‌رود و هر اتفاقی ممکن است بیفتد، اما من معتقدم این اتفاق رخ نخواهد داد. استفاده از اینترنت، یکی از فرایندهایی است که در دنیا می‌توان از آن به عنوان وابستگی کشورها نام برد و طبیعتا استفاده ایران از اینترنت جهانی برای صاحبان آنها ارزشمند است. در سطح کلان، امکان وقوع این فرایند وجود ندارد، چرا که در این صورت اختلالات زیادی برای سایت‌ها و اپلیکیشن‌های بین‌المللی به وجود خواهد آمد. پخش این شایعه، خودش یک جنگ رسانه‌ای است، اگر آمریکا چنین تصمیمی داشته باشد هم اتحادیه بین المللی مخابرات می‌تواند از بروز این اتفاق جلوگیری کند.

امیر ناظمی، رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران و معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز در شبکه اجتماعی توییتر درباره این شایعه نوشت:

در لایه شبکه، آمریکا حکمران اینترنت نیست و امکان تحریم دسترسی ایران به اینترنت را ندارد. در لایه خدمات هم تاکنون نه تحریم‌ها کم بوده و نه راه حل‌ها. هر چند باید پذیرفت امکانات هر پلتفرم یا خدمتی با 8 میلیارد کاربر، حتما بهتر از مشابه 80 میلیونی آن است، اما همواره ایرانیان هم راهی پیدا کرده‌اند.

امیر ناظمی همچنین در صفحه توییتر خود عنوان کرد:

امروزه خبرهایی در خصوص تحریم اینترنت ایران شنیده می‌شود که این تهدید جدی نبوده و برای ایران مشکلی را به وجود نخواهد آورد؛ اما ما برای جلوگیری از هر تهدید و تحریمی، باید زیرساخت‌های اتصالی به دنیا را گسترش دهیم. اگر امروز جهت تقویت اینترنت ایران هزینه‌ کنیم، موجب می‌شود تا در آینده هر کشوری از تحریم اینترنت ایران سخن بگوید به نوعی سایر کشورها را نیز تهدید کرده باشد. عده‌ای بر این باورند با گسترش اینترانت ملی در برابر تحریم‌ها و تهدیدها مصون خواهیم بود که این یک تفکر اشتباه است.

امیر ناظمی در ادامه افزود:

اگر تحریم اینترنت ایران اجرایی شود مواردی نظیر تحریم مالی شرکت‌های سرویس دهنده اینترنت، تحریم دامنه‌های آی آر، تحریم دامنه‌های مالک ایرانی، دستکاری در جریان آدرس‌دهی، DNS و روتینگ و تحریم وب سرویس‌ها را شامل می‌شود که برای مقابله با هر یک از این تحریم‌ها می‌بایست میزان داده ورودی و خروجی را به طور یکسان افزایش دهیم و به سمت جهانی‌تر شدن گام برداریم. اگر هر کشوری از جهانی شدن عقب بماند و سعی در دور شدن از جهان ارتباطات را داشته باشد، نسبت به سایر کشور‌ها با آسیب‌های زیادی مواجه خواهد شد. شاید تصور این که اینترنت یک کالای اساسی باشد دور از ذهن است، اما این سامانه جهانی برای رفع بسیاری از مشکلات کارآمد بوده و باید در دنیای جدید آن را یک اولویت مهم به شمار آوریم و برای ارتقای آن اقدامات مناسبی را انجام دهیم.

این سخنان در حالی مطرح شده که از گوشه و کنار رسانه‌ها و به خصوص شبکه های اجتماعی، شایعه دیگری به گوش می‌رسد. برخی افراد می‌گویند شرکت ارتباطات زیرساخت و شرکت‌های زیرمجموعه‌ی آن به کمپانی‌های بین‌المللی ارائه دهنده سرویس‌های اینترنتی بدهی سنگینی دارند و به همین دلیل ممکن است در آینده نزدیک، اینترنت ایران محدود شود. البته این موضوع تاکنون به طور رسمی تایید نشده و ما نیز نمی‌توانیم آن را تایید کنیم.

در هر صورت باید منتظر ماند و دید آیا چنین اتفاقی رخ می‌دهد یا خیر؟ اما طبق گفته مسئولان و کارشناسان، احتمال قطع اینترنت ایران بعید به نظر می‌رسد.