راه های بیشماری برای بهبود عمر باتری وجود دارد، اما مهم ترین فاکتور چیست؟ آیا باید کار خارق العاده ای انجام دهیم؟ یا اصلا کاری انجام ندهیم!
در این بین یک پرسش خیلی مهم میان اکثریت جامعه مطرح است که آیا باید باتری لپ تاپ را پس از شارژ کامل از آن خارج کرد؟ یا حتی هنگام شارژ ۱۰۰% نیز از باتری استفاده کنیم؟

شاید باورتان نشود اما پاسخ به این پرسش چندان هم سر راست نیست! باید مراحل گوناگونی وابسته به لپ تاپ و ویژگی های دیگر مورد بررسی قرار گیرند. از شناسایی نوع باتری شروع می کنیم؛

دو نوع عمده از باتری های سراسر جهان Lithium-ion و lithium-polymer هستند. آن ها از تکنولوژی گوناگون اما انرژی و پایستاری یکسانی بهره می برند. این رویه به سلامتی بیشتر باتری کمک شایانی می کند.

برای هر دو نوع باید موارد زیر رعایت گردد:

باتری نمی تواند بیش از اندازه مجاز شارژ شود. اگر لپ تاپ را همیشه به برق متصل می کنید، هیچ خطری برای شارژ بیشتر یا Overcharge وجود ندارد. پس از این که ۱۰۰% کامل می شود، به طور خودکار عمل شارژ متوقف شده تا ولتاژ مجددا به یک سطح مشخص افت کند، آنگاه عمل شارژ مجددا انجام می شود.

تخلیه کامل یک باتری به آن صدمه می زند. تخلیه کامل شارژ باتری برای مدت زمان زیاد ممکن است باعث افت توانایی باتری شود که برگشت پذیر نباشد.

خب پس با این تفاسیر مشکلی پیش نمی آید و باید آن را همیشه در شارژ نگه داریم… نه! کاملا.

مواردی که به باتری های لیتیوم آسیب می رساند

حقیقت راجع به شارژ باتری های لیتیومی این است که آن ها ذاتا ناپایدار هستند. آن ها از لحظه ساخته شدن شروع به از دست دادن ظرفیت می کنند و فاکتور های بی شماری برای تقویت این امر وجود دارند، از جمله:

چرخه های شارژ/کاهش شارژ. هر باتری تعداد معینی شارژ یا از دست دادن شارژ دارد.

سطح ولتاژ. هر چه سطح شارژ بیشتری (ولت بر هر سلول) وجود داشته باشد، عمر باتری شما کم تر خواهد بود.

دمای بالای ۳۰ درجه سانتی گراد. این یکی می تواند باعث آسیب هایی جبران ناپذیر گردد.

مورد ۲ و ۳ مهم ترین موارد قابل بحث هستند. یک مطالعه جامع توسط Battery University نشان می دهد چگونه سطح ولتاژ و دمای بالا به طور مجزا می توانند عمر باتری را کاهش دهند؛ اگر این دو با هم ترکیب شوند که اتفاقات بدتری هم می تواند روی دهد.

باتری های Lithium-ion می توانند تا ۴٫۲۰ ولت بر هر سلول شارژ ذخیره کنند، که ۱۰۰% ظرفیت را تشکیل می دهد. این باعث عمر ۳۰۰-۵۰۰ باره چرخه شارژ و دیس شارژ خواهد بود.
هر ۰٫۱۰ ولت بر سلول کاهش، چرخه Discharge را دو برابر می کند. سپس هنگامی که ظرفیت به ۳٫۹۲ ولت رسید، ۲۴۰۰-۴۰۰۰ چرخه شارژ و تخلیه شارژ وجود خواهد داشت که البته این تنها ۵۸% از شارژ باتری را انجام می دهد که تنها کمی بیشتر از نیمی از ظرفیت باتری است.

افزایش دما که عموما به دمای بالای ۳۰ درجه اطلاق می شود نیز، صرف نظر از هر فاکتور دیگری می تواند عمر باتری را کاهش دهد. بنابراین رها کردن لپ تاپ در اتومبیل شخصی در گرمای ظهر تابستان ایده خوبی نیست. با ترکیب دمای بالا و ولتاژ زیاد، نتیجه حتی گسترده تر خواهد بود.

نتیجه آزمایش Battery University نشان داد نگه داشتن باتری در ۴۰% در دمای ۴۰ درجه پس از گذشت یکسال آن را به ۸۵% شارژ باتری اولیه تقلیل داده است.

اما جالب اینجاست که نگاه داشتن باتری در شارژ کامل در یک دمای ۶۰ درجه، پس از گذشت تنها سه ماه آن را به ۶۰% تقلیل داده است.

این گواهی بر این است که نگه داشتن باتری در شرایط ۱۰۰% آسیب بیشتری به آن می رساند!

گرم شدن تنها به عوامل محیطی بستگی ندارد، بلکه بازی کردن یا ادیت فیلم نیز می تواند موجب افزایش دما گردد و اگر لپ تاپ دارای ضعف طراحی باشد یا مثلا لپ تاپ بر روی یک بالش باشد (بسته بودن تماس با محیط) می تواند آسیب مشابه را ایجاد کند.

در آخر آیا باید باتری را خارج کنیم؟

با این تفاسیر برترین راه، خارج کردن باتری از لپ تاپ است، اما با توجه به این که ارائه لپ تاپ هایی با قابلیت عدم خروج باتری رونق فراوان گرفته این امکان همیشه فراهم نیست.
حتی این مورد سازنده به سازنده نیز تفاوت می کند. مثلا Acer پیشنهاد می کند که باتری همیشه خارج از لپ تاپ باشد، از طرفی دیگر اپل که لپ تاپ هایی با باتری های قابل تعویض ارائه کرده می گوید بهتر است آن ها را خارج نکنید!

از طرف دیگر باید به برنامه های پاور یا Power Plan رایانه خود نیز نگاه کنید. برخی ممکن است با برداشتن باتری، نیرو را کاهش دهند درست مانند این که باتری شما از توانش کاسته شده باشد.

اگر تصمیم به خروج باتری از لپ تاپ گرفتید، بهتر است آن را پیش از خروج بین ۴۰% – ۷۰% نگه داشته و آن را در دمای اتاق (۱۸-۲۵) نگه دارید

در این صنعت بزرگ گویا کسی نیست که جواب درست و درمانی به ما بدهد! علاوه بر Acer که پیشنهاد به خروج باتری می داد و Apple که علاقه ای به این کار نشان نمی داد، HP می گوید پس از ۲ هفته عدم شارژ و استفاده نکردن آن را خارج کنید و Dell نیز آن را بلامشکل می داند!

رها کردن باتری در لپ تاپ در حال شارژ به صورت کوتاه مدت آسیبی ایجاد نمی کند، اما اگر برای یکسال یا اینطور تنها از برق AC استفاده کنید، پس از این مدت شاهد کاهش چشمگیر ظرفیت باتری آن خواهید شد.

پس از مطالعه این نوشته طولانی به این نتیجه می رسیم که: بهترین راه برای حفاظت از باتری لپ تاپ، استفاده از نیروی باتری برای چند روز و سپس به برق زدن برای چند روز دیگر است، تنها باید به یاد داشته باشید که لپ تاپ خیلی داغ نشود.