VPS یا سرور اختصاصی مجازی، یک اصطلاح در زمینه هاستینگ (Hosting) بوده، که در واقع همان ماشین مجازی با مجازی‌سازی است. VPS امکان دسترسی root و نصب نرم‌افزارهای سیستمی را فراهم میکند.
با استفاده از فن آوری مانند Xen ،vmware ESXI یا Virtuozzo و با بهره گيري از سخت افزارهاي قدرتمند و پيشرفته، يک سرور فيزيکي به چندين VPS با امکانات يکسان يا متفاوت تقسيم مي شود. گاهی از سرور مجازی به عنوان (VDS (Virtual Dedicated Server نيز نام مي برند.

در این مقاله قصد داریم به صورت اجمالی شما را با سرورهای مجازی و برخی خصوصیات آنها آشنا سازیم.

هر VPS وابسته به پلن آن، سهم خاصي از منابع سرور از قبيل حافظه اصلي (RAM)، فضاي ديسک سخت (HDD) را به صورت اختصاصي و تضمين شده در اختيار خواهد داشت. به عنوان مثال، يک VPS مي تواند 2 گیگابايت از 64 گيگابايت حافظه اصلي سرور را به صورت تضمين شده به همراه 50 گيگابايت فضاي هارد دیسک و 50 گيگابايت پهناي باند ماهيانه را در اختیار داشته‌باشد. اين بدين معنا است که بدون درنظر گرفتن ميزان مصرف ساير VPS هاي موجود بر روي سرور، VPS مورد مثال ما تحت هر شرايطي به 2 گیگابايت از حافظه اصلي سرور دسترسي خواهد داشت.
هر VPS که روی سرور اصلی ایجاد می شوند کاملا به صورت مستقل عمل می کنند و هیچ ارتباطی با یکدیگر ندارند، در نتيجـه VPS هـاي موجود بر روي يک سـرور مي توانند از سيستم هاي عامل متفاوت و نرم افزارهاي مختلف و نسخه هاي متفاوتي از نرم‌افزار استفاده نمايند. بر فرض يک VPS داراي لينوکس Debian، ديگري داراي CentOS به عنوان سيستم عامل هاي سـرور خواهند بود. همين امر در رابطه با VPSهاي با سـيسـتـم عامل وينـدوز نيـز صادق مي باشد. همچنين تعريف Name Server هاي اختصاصي ، نصب ASP ,PHP ,MySQL ,.NET و ساير برنامه ها با نسخه دلخواه، نصب و اجراي كليه برنامه ها، DLLها، ... بطور كامل در كنترل و اختيار هر مشترك مي‌باشد.

مهمترين مزاياي استفاده از VPSها در مقايسه با ساير سرويس هاي ميزباني، هزينه بسيار کمتر VPS ها نسبت به سرورهای اختصاصي و استقلال عمل‌کرد نسبت به سرويس‌هاي نمايندگي (Resseller/Shared Hosting) می‌باشد به شکلی هزينه VPS ها در بسياري از اوقات بسیار کمتر از هزينـه سـرور هاي اختصاصـي بوده ولي تمامی امکانات آنهـا را دارا مي باشد.
در واقع این سرویس برای افرادی طراحی شده‌اند که نیاز به سرور دارند اما هزینه‌های آن برایشان مقرون به صرفه نمی‌باشد. همچنين هر VPS ميتواند به تعداد دلخواه IP معتبر و اختصاصي نيز داشته باشد. در مجموع از ديد کاربر نهايي، VPS درست همانند يک سرور اختصاصي بوده و کاربر به هيچ عنوان تفاوتي را در نحوه عملکرد و کيفيت خدمات اين دو مشاهده نخواهد کرد.

مزایای سرور مجازی (VPS) نسبت به میزبانی وب اشتراکی :

• کنترل
  

با دراختیار داشتن دسترسی root، یا Administrator شما به راحتی می توانید پیکره بندی سرور را تغییر دهید، برنامه های مورد نظر خود را نصب، یا تغییر دهید، که به هیچ وجه در میزبانی اشتراکی مقدور نیست.

• امنیت
  

فایل سیستم شما کاملا مجزا از سایر مشتریان خواهد بود و مطمئن خواهید بود که از دسترس آنها دور است و بدین ترتیب امنیت بیشتری برای شما تامین خواهد شد.

• مجزا بودن و کارایی
  

سرور مجازی شما از منابع اختصاص یافته گارانتی شده برای خود به صورت کامل می تواند استفاده کند و کار مشتریان دیگر سرویس شما را تحت تاثیر قرار نخواهد داد.

مزایای سرور مجازی (VPS) نسبت به سرور اختصاصی

• هزینه
  

در واقع شما همه قابلیتهای یک سرور اختصاصی را با کسری از هزینه های آن خواهید داشت.

• قابلیت اطمینان
  

سازوکار تهیه نسخه پشتیبان به صورت لحظه ای امنیت داده های سرور مجازی را تضمین می کند.

• مدیریت پذیری
  

ابزارهای تعبیه شده در Xen  نصب برنامه ها و تغییر و به روزرسانی آنها را فورا انجام می دهند.

• استفاده از ظرفیتهای خالی
  

هر سرور مجازی قادر است تا در صورت خالی بودن ظرفیتهای سیستم و عدم استفاده از آن بوسیله سرور مجازی دیگر در صورت نیاز، از همه آن استفاده کند.

• انعطاف پذیری
  

ارتقاءمنابع اختصاص یافته برای یک سرورمجازی، در صورت نیاز به منابع بیشتر به راحتی و بدون نیاز به جابجای اطلاعات و اختلال بلندمدت در سرویس قابل انجام است.

• ایمیل سرور کاملاً اختصاصی
  

شما با داشتن VPS به ایمیل سرور خود که که فقط مخصوص دامنه شما است و ایمیل‌های دامنه شما را مدیریت میکند دسترسی دارید و این به شما کنترل، کارایی و امنیت بیشتری خواهد داد.

• پهنای باند بالا
  

در هاست‌های اشتراکی اگر قصد دارید ترافیک بیشتری برای وبسایت خود در اختیار داشته باشید باید برای آن بهای بیشتری بپردازید و مدیران سایت‌های پربازدید دائما با نگرانی تمام شدن پهنای باند و افزایش هزینه‌ها روبرو هستند. سرورهای مجازی پهنای باند بالایی را برای شما فراهم میکند و نگرانی‌های شما را برطرف می‌نمایند. اگر سایت شما در وبسایت‌های بزرگ اشتراک گذاری پر بازدید لینک شود و سایت شما بر روی یک هاست اشتراکی میزبانی می‌شود حتما با مشکل مواجه خواهید شد و پهنای باند شما به سرعت مصرف میشود و سایت ممکن است از دسترس خارج گردد. اما در میزبانی‌های سرور مجازی (VPS) با در نظر گرفته شدن حافظه  رزرو شده برای مواقع مورد نیاز و استفاده‌ غیر قابل پیش‌بینی در مواقع بحرانی مانند مواقعی که ترافیک سایت بسیار بالاست این نگرانی بر طرف خواهد شد.

سرور مجازی اختصاصی (VPS) برای چه کسانی میتواند مفید باشد ؟

سرور اختصاصی مجازی (VPS) برای صاحبان وبسایت‌هایی که به منابع سیستمی بیشتر و قابل اطمینان‌تر نیاز دارند و یا به ترافیک بیشتری احتیاج دارند و قصد دارند تا سایت و یا کسب و کار خود را گسترش داده و به تجارت الکترونیک  بپردازند انتخابی ایده آل است. VPS با در اختیار گذاشتن قابلیت استفاده از سیستم عامل‌های مجزا و مستقل و شخصی سازی‌ها میتواند برای صاحبان کسب و کار امنیت بالاتری به ارمغان بیاورد.