چند روز بعد از اعلام خبر تخصیص ۴۵ میلیارددلار پول از سوی مارک زاکربرگ مدیر فیس بوک به امور ، برخی کارشناسان پشت پرده های این تصمیم را افشا کرده اند.
اکثر منتقدان می گویند هنوز مشخص نیست چنین مبلغ کلانی قرار است چگونه هزینه شود و به چه طرح هایی تخصیص یابد.
سه شنبه هفته گذشته زاکربرگ و همسرش پریسلیا چان اعلام کردند که دخترشان مکس به دنیا آمده و به همین علت ۹۹ درصد از سهام خود در فیس بوک را صرف امور خیریه می کنند تا جهان جای بهتری برای زندگی این نوزاد تازه متولد شده باشد.
با توجه به اینکه ارزش سهام این دو نفر در فیس بوک در مجموع به بیش از ۴۵ میلیارد دلار می رسد، خبر مذکور سر و صدای زیادی در دنیا به راه انداخت. در حالی که اعلام شده این مبلغ صرف ارتقای توانمندی های انسانی و افزایش برابری در حوزه هایی مانند آموزش، سلامت، تحقیقات علمی و انرژی می شود، جزییات هزینه کرد این پول و راهکارهای عملیاتی آن مشخص نشده است.

در حالی که مدافعان زاکربرگ انگیزه های انسان دوستانه وی را ستایش می کنند، منتقدان او در مورد انگیزه های واقعی زاکربرگ و سرنوشت نهایی این پول ها مشکوک هستند.
زاکربرگ برای هزینه کرد این پول ها یک موسسه جدید تاسیس کرده که به جای اینکه غیرانتفاعی باشد، شرکتی خصوصی با موسئولیت محدود است. در این نوع شرکت ها مسئولیت هر یک از سهامداران در مورد بدهی‌های شرکت محدود به مبلغ سرمایه‌گذاری شده در شرکت است و در صورتی که شرکت ورشکسته شود و نتواند جوابگوی طلبکاران باشد تنها سرمایه سهامداران از بین می‌رود و طلبکاران نمی‌توانند باقی‌مانده مطالبات خود را از اموال شرکای شرکت مطالبه کنند.
همین امر ظن منتقدان را تشدید کرده که می گویند اگر زاکربرگ واقعا به دنبال اهدای اموالش بود یک موسسه خیریه غیرانتفاعی تاسیس می کرد و به دنبال تاسیس شرکت خصوصی نمی رفت. بنابراین وی ۹۹ درصد از ثروتش در فیس بوک را به دیگران نمی بخشد و تنها برای به حداقل رساندن مالیاتی که باید بپردازد سهام خود در فیس بوک را به شرکتی با مسئولیت محدود که تحت کنترل خودش است، می بخشد.

برخی دیگر از منتقدان هم با توجه به علاقه مدیر فیس بوک به فعالیت های سیاسی و ملاقات با روسای جمهور و نخست وزیران کشورهای مختلف بر این باورند که وی در پس پرده اغراض سیاسی خود را تعقیب می کند و قصد دارد بدون پرداخت مالیات و جلب توجه افکار عمومی بخش هایی از این پول را هم صرف لابی و کمک به سیاست مداران و سازمان های سیاسی و احزاب مورد علاقه خود کند.
این اقدام زاکربرگ حتی روزنامه نگار مشهوری مانند Jesse Eisinger را هم مشکوک کرده، چنانچه وی در مقاله ای در روزنامه نیویورک تایمز در مورد این دست و دلبازی نوشته است: یک بنیاد خیریه باید بر مبنای قوانین و تحت نظارت عمل کند. چنین بنیادی باید هر سال درصد مشخصی از اموال و دارایی های خود را اهدا کند. اما شرکت جدید زاکربرگ که با مسئولیت محدود تاسیس شده تابع چنین قوانینی نیست و لزومی ندارد عملکرد شفافی داشته باشد.


رابرت ویلیامز یکی از برجسته ترین کارشناسان مالیات شرکت ها در آمریکا در این مورد به شبکه خبری سی بی اس آمریکا گفته است: بسیار ساده اندیشانه است که این اقدام را به معنای اهدای ۹۹ درصد از ثروت زاکربرگ برای انجام امور خیریه بدانیم. با تاسیس شرکت خصوصی با مسئولیت محدود مشخص نخواهد شد که چه مقدار از رقم اعلام شده واقعا صرف امور خیریه می شود.
به دنبال بالاگرفتن بدبینی ها و انتقادات، زاکربرگ هدف از این کار به جای تاسیس یک موسسه غیرانتفاعی را تعقیب ماموریت های مدنظر خود از طریق تامین بودجه سازمان های غیرانتفاعی، انجام سرمایه گذاری خصوصیو مشارکت در بحث های مربوط به سیاست گذاری دانسته است و اظهار امیدواری کرده در هر بخش قادر به تاثیرگذاری مثبت باشد.

وی وعده داده که سود این سرمایه گذاری ها صر پیشبرد همین ماموریت ها خواهد شد. وی افزوده که انتقال سهام ما به شرکت Chan Zuckerberg Initiative نفع مالیاتی نخواهد داشت و ما هم مانند دیگران بعد از فروش سهاممان توسط شرکت، مالیات سود سرمایه را خواهیم پرداخت. هدف اصلی ما انعطاف پذیری بیشتر برای سرمایه گذاری به منظور انجام فعالیت های سودآور بوده است.