خوابیدن بیشتر دانش آموزان در صبح نه‌تنها وضعیت درسی آن‌ها را بهتر می‌کند، بلکه میزان تندرستی آن‌ها را نیز افزایش می‌دهد.

پژوهشگران، برنامه‌ی زمان کار یکی از دبیرستان‌های سنگاپور را تغییر دادند تا تأثیر زمان خواب روی دانش‌آموزان را بررسی کنند. طبق یافته‌ی آن‌ها، تغییر زمان خواب در مدارس می‌تواند مزایایی به‌ همراه داشته باشد.

در سال ۲۰۱۶ یک مدرسه‌ی دخترانه تصمیم گرفت ساعت شروع کلاس‌ها را از ۷:۳۰ صبح به ۸:۱۵ تغییر دهد تا دانش‌آموزان بتوانند زمان بیشتری برای خواب صبحگاهی داشته باشند.

تیمی از دانشمندان علوم اعصاب از دانشکده پزشکی دوک-ان‌یو‌اس با اجازه‌ی والدین دانش‌آموزان، روی اثرات خواب بر میزان هوشیاری و تندرستی آن‌ها پژوهش کرد.

تأثیر خواب روی تحصیل دانش آموزان، به‌ میزان گسترده‌ای مورد مطالعه قرار گرفته است؛ مخصوصا در جامعه‌ی آماری غربی. اما بسیاری از این مطالعات تکراری و شبیه به هم هستند. عملکرد دانش‌آموزان در ابتدا به‌ دلیل خواب غیر منتظره بهبود می‌یابد؛ ولی امکان تغییر دادن زمان خوابیدن در شب هم برای آن‌ها وجود دارد.

سؤالات دیگری هم مطرح می‌شوند؛ مثلا آیا دانش‌آموزان تحت فشارهای سیستم آموزشی شرقی هستند هم از چنین مزایایی برخوردارند یا خیر. گفتنی است که مدارس شرقی در مقایسه با سیستم آموزشی ملل غربی، معمولا زودتر شروع می‌شوند و نیازمند حجم کاری بیشتری هستند.

فرضیات زیادی درخصوص خنثی شدن اثر تغییر زمان خواب مطرح است؛ مثلا گفته می‌شود اگر دانش‌‌آموزان زمان بیشتری برای خوابیدن در صبح پیدا کنند، احتمالا شب‌ها دیرتر خواهند خوابید و درنتیجه تغییر زمان شروع مدرسه، اثرگذار و مفید نخواهد بود. اما طبق اطلاعات فعلی، چنین فرضیه‌ای باطل است.

در مطالعه‌ی جدید، تعداد ۳۷۵ نوجوان از کلاس‌های هفتم تا دهم با میانگین سنی زیر ۱۵ سال حضور دارند. بعد از ۹ ماه بررسی و نگاهی دقیق به زمان خواب، میزان خستگی و میزان خوشحالی آن‌ها، نشان داد خوابیدن بیشتر به‌ میزان ۴۵ دقیقه، تأثیر زیادی در مجموع به‌ وجود می‌آورد.

زمان خوابیدن بعد از یک ماه به‌طور میانگین تنها ۹ دقیقه دیرتر شد و با این حال آن‌ها باز هم ۲۳ دقیقه بیشتر در رخت‌خواب بودند. دانش‌آموزان بیشتری هم نسبت‌ به قبل، ۸ ساعت به‌طور کامل می‌خوابیدند. ۹ ماه بعد ساعت خوابیدن دانش‌آموزان در شب دیرتر شد؛ ولی تنها چند دقیقه. کل زمان اضافه در رخت‌خواب بودن دانش‌آموزان نزدیک ۲۰ دقیقه بود و زمان خوابیدن اضافه‌ی آن‌ها ۱۰ دقیقه تخمین زده شد.

شاید در نگاه اول ۱۰ دقیقه زمان زیادی به‌ نظر نرسد؛ ولی بر اساس مطالعات، این زمان برای بالا رفتن سطح انرژی دانش‌آموزان و تندرستی آن‌ها کافی بود. گفتن اینکه چنین روشی می‌تواند در سال‌های آینده هم ادامه پیدا کند سخت است؛ ولی مشخصا تغییر در جدول زمانی مدارس می‌تواند مزایایی نسبتا طولانی‌ برای برخی از دانش‌آموزان به همراه داشته باشد.

مدرسه‌ی مورد بررسی، تنها یک مدرسه با دانش‌آموزان دختر بود و اندازه‌ی نمونه‌ی آماری با زمان و وابسته‌ به اقدامات و اندازه‌گیری‌های خاص تغییر کرد. با این حال، طبق مطالعه‌ی اخیر، به‌جای این‌که تحت تأثیر فشارهای جامعه تصمیم بگیریم؛ باید تدبیری جدی و اساسی درمورد ساختار زمانی مدرسه بر اساس بیولوژی فرزندانمان بیندیشیم.

مشکل کمبود خواب تنها با نوشیدن قهوه بیشتر در صبح حل نمی‌شود و می‌تواند به‌تدریج به یک مشکل اساسی تبدیل شود و بیماری‌هایی مثل آلزایمر را به‌ وجود بیاورد. ما بدون شک می‌توانیم تقصیرات را به گردن موبایل و امثال آن بیندازیم؛ ولی بازبینی ساختار روز کاری نیز می‌تواند تسکین ذهنی و جسمی خوبی برای ما به‌ همراه داشته باشد. 

مایکل چی، دانشمند علوم اعصاب اصلی این مطالعه، می‌گوید: شروع دیرتر مدرسه در آسیای غربی امکان‌پذیر و شدنی است و می‌تواند مزایایی به‌ همراه داشته باشد. کار ما شواهد تجربی به‌دست‌آمده از همکاران غربی را توسعه می‌دهد. طبق کار ما، نحوه‌ی نگرش و اجرای مسائل خواب و تندرستی در جوامعی که به‌جای پیشرفت اجتماعی مانع آن می شوند باید تغییر کند.