دولت الکترونیک (Electronic Government) از آن دسته مفاهیمی است که با اینکه در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات جای می‌گیرد اما بر همه دیگر حوزه‌ های اقتصادی و سازمانی تاثیرات گسترده و مستقیمی می‌ گذارد؛ کلید واژه مشترک این تاثیرات را شاید بتوان در افزایش بهره‌ وری خلاصه کرد. فراتر از شعارهای معمول اما دولت دیجیتالی دارای پیامدهای بسیار عینی و مفیدی برای جامعه خواهد بود.

تصور کنید برای انجام بسیاری از امور اداری خود در حوزه های مختلف مربوط به دانشگاه، شهرداری یا سازمان های مختلف دیگر مجبور نباشید به آن سازمان ها مراجعه و احیانا با برخی کارمندان بداخلاق مواجه شوید؛ بلکه تنها با گوشی تلفن خود و از طریق اینترنت یا سامانه های تلفنی امور اداری خود را انجام دهید. در این راستا البته اقدامات بسیار خوبی در سال های گذشته انجام شده است اما به نظر می رسد هنوز تا رسیدن به معنای واقعی کلمه دولت الکترونیک راه زیادی باقی مانده است.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با تاکید بر ضرورت تحقق دولت دیجیتالی برای مبارزه با فساد اداری، اظهار کرد: نگذشتن از کسانی که ذهن مردم و اعتماد مردم را خدشه‌ دار کرده‌اند، بسیار مهم است، اما مهم‌ تر از آن این است که نگذاریم جوانانمان که در یک پست اداری با اختیارات لازم قرار دارند، به فساد آلوده شوند.

آذری جهرمی همچنین با بیان این‌که من به عنوان وزیر ارتباطات بخشی از انرژی خود را برای اتصال دو دستگاه به یکدیگر صرف کرده‌ ام و هنوز هم موفق نشده‌ ام، عنوان کرد: آخرین بهانه‌ ای که آورده می‌ شود بحث امنیت است در حالی که بزرگترین اقدام ضد امنیتی همین به اشتراک نگذاشتن اطلاعات بین دستگاهی است. وزارت ارتباطات اقدامات فنی لازم را انجام داده است. اما بحث چرخه و فرآیند این دولت الکترونیک، در سازمان‌ های دولتی ایرادهایی دارد. اینکه هر سازمان یک لینک را در پنجره دولت الکترونیک قرار دارد، نمی‌ تواند مفهوم دولت الکترونیکی را محقق کند. آن چیزی که باید انجام شود این است که زنجیره خدمات در ادارات تعریف شود تا مردم دچار سرگردانی در ادارات نشوند.

شاید در نگاه اول ارتباط بین تحقق دولت الکترونیک با مبارزه با مفاسد اقتصادی کمی عجیب به نظر برسد اما واقعیت این است که یکی از عینی ترین دستاوردهای ایجاد دولت الکترونیک کاهش مفاسد اداری به عنوان یکی از اصلی ترین بسترهای سو استفاده های اقتصادی است. زمانی که ارتباط حضوری بین نیروهای دولتی با شهروندان کاهش پیدا کند و به بستری مجازی و خودکار منتقل شود بالطبع منافذ غیرقانونی برای سو استفاده از امکانات دولتی هم محدودتر می شود.

در همین رابطه عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور، نیز با بیان اینکه حداقل روزی پنج میلیون نفر به ادارات دولتی مراجعه می‌ کنند، تصریح کرد: وقت زیادی برای رسیدگی به کار این افراد صرف می‌ شود و این حجم از مراجعه حتما نارضایتی‌ های به همراه دارد اما اگر سیستم دولت الکترونیکی به صورت واقعی محقق شود این مراجعات دیگر انجام نشده، از فساد، ‌رانت و زیرمیزی جلوگیری می‌ شود و شفافیت هم برقرار می‌ شود.

دولت الکترونیک در واقع شامل اطلاعات دیجیتال و سرویس‌‌ های اقتصادی به هنگامی است که در دسترس شهروندان قرار می‌ گیرد. به بیانی دیگر، دولت الکترونیک ترکیبی از فناوری اطلاعات و شبکه اطلاع رسانی تار عنکبوتی به منظور ارائه خدمات محسوب می‌ شود. این سرویس در ایران مراحل ابتدایی خود را می‌ گذراند و قرار است به طور کامل تا حد ممکن ارجاع به ادارات و حضور در این اماکن را محدود کند.