اخراج عضو یکی از موارد خروج قهری عضو از شرکت تعاونی است که در مواردی معین و در نتیجه تحقق شرایطی خاص صورت می گیرد. 
اخراج عضو از شرکت تعاونی ممکن است به واسطه یکی از امور ذیل صورت گیرد:

1. از دست دادن هر یک از شرایط عضویت مقرر در قانون . ( تابعیت جمهوری اسلامی ایران ، عدم ممنوعیت قانونی و حجر ، خرید حداقل سهام مقرر در اساسنامه ، درخواست کتبی عضویت و تعهد به رعایت مقررات اساسنامه تعاونی و عدم عضویت در تعاونی مشابه )
2. عدم رعایت مقررات اساسنامه و سایر تعهدات قانونی پس از دو اخطار کتبی توسط هیات مدیره به فاصله 15 روز و گذشتن 15 روز از تاریخ اخطار دوم با تصویب مجمع عمومی عادی.
3. ارتکاب اعمالی که موجب زیان مادی تعاونی شود و وی نتواند ظرف مدت یک سال آن را جبران نماید.
4. ارتکاب اعمالی که به حیثیت و اعتبار تعاونی لطمه وارد کند.
5. رقابت ناسالم با تعاونی
در مورد اخراج ناشی از عدم رعایت مقررات اساسنامه و سایر تعهدات قانونی، عبارت اخیر بند 2 ماده 13 قانون بخش تعاونی، ” مجمع عمومی عادی ” را مرجع ذکر می کند.

تبصره ماده 13 این قانون می گوید : ” تشخیص موارد اخراج، بنا به پیشنهاد هر یک از هیئت مدیره یا بازرسان و تصویب مجمع عمومی خواهد بود “.
هر چند تبصره فوق، از مجمع عمومی بدون قید عادی یا فوق العاده بودن آن نام می برد؛ از آن جا که بند 2 ماده 13، مجمع عمومی عادی را در موارد اخراج عضو، مرجع صلاحیت دار ذکر می کند؛ علاوه بر این، نمونه اساسنامه شرکت تعاونی کلیه موارد اخراج را موکول به تصویب مجمع عمومی عادی می کند، لذا باید گفت مرجع تصمیم گیری در تمام موارد اخراج، مجمع عمومی عادی شرکت تعاونی است.

قابل ذکر است که تصمیم مجمع عمومی دایر بر اخراج عضو، قطعی و لازم الاجراست و هیئت مدیره مکلف به اجرای آن و اخراج عضو می باشد.

خروج عضویت اتحادیه

اتحادیه تعاونی نهادی متشکل از شرکت های تعاونی عضو با موضوع فعالیت واحد به منظور تحقق اهداف مندرج در قوانین و مقررات تعاونی ها می باشند.
اتحادیه ها که متشکل از شرکت های تعاونی است دارای ارکانی مانند اعضاء خود می باشد. ارکان اتحادیه شرکت های تعاونی هر کدام دارای نقش مهمی در اتحادیه ها می باشند و هرکدام وظایفی را بر عهده دارند که مانند این وظایف در شرکت های تعاونی قابل درک است. هر اتحادیه تعاونی دارای سه رکن مجمع عمومی، هیئت مدیره و هیئت بازرسی است.

خروج از عضویت اتحادیه اختیاری است و نمی توان آن را منع کرد. در صورتی که خروج عضو موجب ضرری برای اتحادیه باشد، وی ملزم به جبران آن است. خارج شدن عضو از اتحادیه ممکن است به سبب استعفا یا در اثر انحلال و اخراج باشد. در صورت لغو عضویت به علل مذکور، قیمت سهام که طبق روش های تعیین شده در اساسنامه اتحادیه، در هر سال مالی محاسبه و به تصویب مجمع عمومی عادی اتحادیه می رسد، پس از کسر بدهی عضو به اتحادیه، همراه با سایر مطالبات وی ظرف سه ماه پرداخت خواهد شد. مواردی که عضو اخراج می شود همان است که در ابتدای مقاله ذکر شد. تشخیص موارد اخراج بنا بر پیشنهاد هیئت مدیره یا بازرسان با تصویب مجمع عمومی عادی اتحادیه خواهد بود. 

در صورت نیاز به هرگونه مشاوره می توانید با ما تماس حاصل فرمایید.