در این متن به وضعیت پرداخت‌های غیررسمی در برخی کشورها، تاثیر فساد در نظام سلامت و علت ضرورت مراقبت از فساد در این نظام اشاره‌ای شده است.

فساد در نظام سلامت سه تاثیر منفی مهم دارد:

1-تاثیر بر سلامت
فساد به دلیل کاستن از ظرفیت حکومت در تامین مالی و ارائه خدمات سلامت به سلامت مردم آسیب می‌رساند. فساد در نظام سلامت، مسئله مرگ و زندگی است؛ به خصوص برای فقرا در کشورهای در حال توسعه. برآوردی در چین نشان می‌دهد فقط در سال 2001، 192 هزار نفر بر اثر استفاده از داروهای تقلبی جان خود را از دست داده‌اند. مطالعه صندوق بین‌المللی پول نشان داده است کشورهایی که میزان بروز فساد درآن‌ها بالاست، نرخ مرگ و میر نوزادان بالاتری دارند؛ حتی وقتی که میزان مرگ و میر بر اساس سطح درآمد، سطح آموزش زنان، میزان هزینه سلامت و شهرنشینی تعدیل شود. فساد در نظام سلامت تاثیرات بسیار مخربی بر دسترسی، کیفیت، عدالت و اثربخشی خدمات سلامت دارد.

پرداخت‌های غیررسمی در هنگام دریافت خدمات باعث می‌شود فقرا از دریافت خدمات چشم‌پوشی کنند یا این‌که مجبور شوند دارایی خود را برای دریافت خدمات بفروشند و به سمت فقر سوق داده شوند. شواهد نشان می‌دهد این پرداخت‌ها پس‌رونده است و بار بیشتری بر خانوارهای فقیر تحمیل می‌کند. رشوه‌هایی که به مقامات دولتی داده می‌شود تا بر بازار دارو نظارت و کنترل کمتری داشته باشند؛ باعث افزایش شیوع داروهای تقلبی می‌شود.داروهای تقلبی خود باعث افزایش مقاومت‌های میکروبی و میزان مرگ می‌شود.

عقیده بر این است 10 درصد داروهای بازار جهانی تقلبی هستند. این میزان در برخی کشورهای آفریقایی به 50 درصد می‌رسد. همچنین تخمین زده می‌شود 10 تا 25 درصد هزینه‌های عمومی که برای تهیه دارو خرج شده است، درواقع به دلیل فساد از بین رفته است.

فساد، اثر تدریجی منفی بر سلامت جامعه دارد. مطالعات نشان می‌دهد کاستن از فساد اثربخشی  هزینه‌های عمومی را بیشتر می‌کند و از این طریق شاخص‌های سلامت بهبود می‌یابند. بنابراین رویارویی با فساد در نظام سلامت برای دستیابی به نتایج بهتر سلامتی ضرورت دارد.

2-تاثیر اقتصادی
فساد باعث هدررفت منابع و گران‌تر تمام شدن خدمات سلامت برای دولت و مردم می‌شود. فساد در مدیریت مالی اثر منفی مستقیم بر دسترسی مردم و کیفیت خدمات دارد. مطالعه‌ای که بر روی 64 کشور انجام شد نشان داد که فساد باعث کاهش بودجه آموزش، سلامت و حمایت‌های اجتماعی شده است. در کشور چاد، استان‌ها فقط یک سوم پولی را که از مراکز تخصیص داده شده بود، دریافت کرده بودند. در کامبوج 5 تا 10 درصد بودجه سلامت فقط در ستاد مرکز گم شده بود.د در تانزانیا شوراهای منطقه‌ای یا محلی تا 41 درصد پولی را که  از مرکز تخصیص داده شده بود، در محل خود خرج نکرده بودند. در اوگاندا، کارکنان مراکز بهداشتی درمانی، چیزی در حدود دو سوم پولی را که مردم هنگام دریافت خدمات بهداشتی درمانی پرداخته بودند را در جیب خودشان گذاشته بودند.

3-تاثیر منفی بر اعتماد مردم
فساد، به قابل اعتماد بودن حکومت و نهادهای عمومی ضربه می‌زند. فسادهای شوک‌آور، ممکن است باعث شود اهداکنندگان از اهدا پول‌های خود خودداری کنند و این در برخی کشورهای فقیر ممکن است باعث توقف ارائه خدمات شود که با جان انسان‌ها سروکار دارند. فساد، اعتماد عمومی به نهادهای حکومتی را کم می‌کند و آرام آرام مشروعیت آن‌ها را از بین می‌برد. به دلیل اهمیتی که مبارزه با فساد دارد، سازمان ملل روز نهم دسامبر را به عنوان روز بین‌المللی مبارزه با فساد نامگذاری کرده است.

منبع: اخبار سلامتی روز ایران در وب سایت تندرست نیوز