۹۶/۸/۱، ۰۲:۰۳ عصر
فیسبوک با دو میلیون کاربر فعال ماهیانه، می‌تواند یک‌سوم جمعیت جهان را تحت نظر داشته باشد. چه جزو ۱.۳۲ میلیارد کاربری باشید که هر روز به این شبکه سر می‌زنند و چه هر از چند گاهی وارد اکانت خود شوید تا از آخرین اتفاقات و اخبار دوستانتان باخبر شوید، بهتر است بدانید که این شرکت چه چیز‌هایی در مورد شما می‌داند.
فیسبوک در تلاش است تا یک شناخت جامع و دقیق از شما داشته باشد و برای این کار به اطلاعات شخصی شما نیاز دارد. سؤال اصلی این است که کدام اطلاعات و چقدر؟
استفاده اصلی فیسبوک از اطلاعات شخصی شما در درجه اول برای این است که بتواند تبلیغات مرتبط و مناسب به خودتان را برایتان نمایش دهد. شاید برخی این کار را نادرست و تجاوز به حریم خصوصی بدانند؛ اما برخی دیگر نیز بر این عقیده‌اند که با اطلاعات خصوصی‌شان هزینه خدمات رایگان شرکت را پرداخت می‌کنند.
جزو هر کدام از این دو دسته باشید، باز هم دانستن اینکه چه اطلاعاتی از شما در دست شرکت است، ضرورت دارد. با دانستن مواردی که خواهیم گفت، می‌توانید کنترلی نسبی روی استفاده فیسبوک از اطلاعات خود داشته باشید.
البته اگر خواهان این هستید که از اطلاعاتتان استفاده تجاری نشود و در اختیار هیچ سازمانی قرار نگیرد، بهترین و تنها روش پیش‌رو این است که اکانت خود را به‌طور کامل حذف کنید.
تنظیمات تبلیغات را چک کنید
وقتی برای اولین بار در فیسبوک ثبت نام می‌کنید، اطلاعات پایه‌ای مانند نام، نام خانوادگی و آدرس ایمیل را وارد می‌کنید. سایت همچنین از شما می‌خواهد که موقعیت محل زندگی، شغل، دوستان و آشنایان و تحصیلات خود را وارد کنید.
اما همه این‌ها یک سری اطلاعات پیش‌پا افتاده هستند. با شروع فعالیت در این شبکه اجتماعی، فیسبوک رفتار‌های شما را تحت نظر می‌گیرد و اطلاعات به‌مراتب بیشتر و مهم‌تری از شما به دست می‌آورد.
یکی از راه‌های سریع برای دیدن اینکه فیسبوک چه چیز‌هایی از شما می‌داند - و محدود کردن دسترسی به آن‌ها - این است که به صفحه تنظیمات تبلیغات (ad preferences) بروید. با کلیک روی لینکی که درون پرانتز قرار داده‌ایم می‌توانید به صفحه مورد نظر بروید. اگر نمی‌خواهید از لینک استفاده کنید، کافی است وارد اکانت خود شوید و روی آیکون فلش که در سمت راست منوی ناوبری موجود است، کلیک کنید؛ از منویی که باز می‌شود تنظیمات (Settings) را انتخاب کرده و سپس تبلیغات (ads) را انتخاب نمایید.
این‌جا می‌توانید اطلاعاتی را که به فیسبوک داده‌اید، مشاهده و تعیین کنید که فیسبوک مجاز به استفاده از کدام‌ها نباشد.
برای مثال روی Your information ( اطلاعات شما) کلیک کنید تا ببینید وضعیت تأهل و شغل خود را با فیسبوک به اشتراک گذاشته‌اید یا نه.
اگر گزینه Your intrests (علاقه‌مندی‌های شما) را انتخاب کنید، خواهید دید که بر اساس فعالیت‌ها و رفتار‌های شما در این شبکه اجتماعی (و حتی وب‌گردی در وب‌سایت‌های دیگر)، لیستی از علاقهمندیهایتان تهیه شده است.
از همین صفحه می‌توانید تعیین کنید که آیا فیسبوک مجاز به استفاده از این اطلاعات برای تبلیغات و مقاصد تجاری باشد یا نه.
برای این کار لازم نیست اطلاعاتتان را به کلی حذف کنید. شما می‌توانید در عین به اشتراک گذاری اطلاعات (مانند وضعیت تأهل)، فیسبوک را از استفاده تجاری از آن منع کنید. اگر بیش‌از حد نگران هستید، چاره‌ای جز حذف کردن ندارید.
جزو هر کدام از این دو دسته باشید، باز هم دانستن اینکه چه اطلاعاتی از شما در دست شرکت است، ضرورت دارد. با دانستن مواردی که خواهیم گفت، می‌توانید کنترلی نسبی روی استفاده فیسبوک از اطلاعات خود داشته باشید.
البته اگر خواهان این هستید که از اطلاعاتتان استفاده تجاری نشود و در اختیار هیچ سازمانی قرار نگیرد، بهترین و تنها روش پیش‌رو این است که اکانت خود را به‌طور کامل حذف کنید.
تنظیمات تبلیغات را چک کنید
وقتی برای اولین بار در فیسبوک ثبت نام می‌کنید، اطلاعات پایه‌ای مانند نام، نام خانوادگی و آدرس ایمیل را وارد می‌کنید. سایت همچنین از شما می‌خواهد که موقعیت محل زندگی، شغل، دوستان و آشنایان و تحصیلات خود را وارد کنید.
اما همه این‌ها یک سری اطلاعات پیش‌پا افتاده هستند. با شروع فعالیت در این شبکه اجتماعی، فیسبوک رفتار‌های شما را تحت نظر می‌گیرد و اطلاعات به‌مراتب بیشتر و مهم‌تری از شما به دست می‌آورد.
یکی از راه‌های سریع برای دیدن اینکه فیسبوک چه چیز‌هایی از شما می‌داند - و محدود کردن دسترسی به آن‌ها - این است که به صفحه تنظیمات تبلیغات (ad preferences) بروید. با کلیک روی لینکی که درون پرانتز قرار داده‌ایم می‌توانید به صفحه مورد نظر بروید. اگر نمی‌خواهید از لینک استفاده کنید، کافی است وارد اکانت خود شوید و روی آیکون فلش که در سمت راست منوی ناوبری موجود است، کلیک کنید؛ از منویی که باز می‌شود تنظیمات (Settings) را انتخاب کرده و سپس تبلیغات (ads) را انتخاب نمایید.
این‌جا می‌توانید اطلاعاتی را که به فیسبوک داده‌اید، مشاهده و تعیین کنید که فیسبوک مجاز به استفاده از کدام‌ها نباشد.
برای مثال روی Your information ( اطلاعات شما) کلیک کنید تا ببینید وضعیت تأهل و شغل خود را با فیسبوک به اشتراک گذاشته‌اید یا نه.
اگر گزینه Your intrests (علاقه‌مندی‌های شما) را انتخاب کنید، خواهید دید که بر اساس فعالیت‌ها و رفتار‌های شما در این شبکه اجتماعی (و حتی وب‌گردی در وب‌سایت‌های دیگر)، لیستی از علاقهمندیهایتان تهیه شده است.
از همین صفحه می‌توانید تعیین کنید که آیا فیسبوک مجاز به استفاده از این اطلاعات برای تبلیغات و مقاصد تجاری باشد یا نه.
برای این کار لازم نیست اطلاعاتتان را به کلی حذف کنید. شما می‌توانید در عین به اشتراک گذاری اطلاعات (مانند وضعیت تأهل)، فیسبوک را از استفاده تجاری از آن منع کنید. اگر بیش‌از حد نگران هستید، چاره‌ای جز حذف کردن ندارید.
فیسبوک برای بهبود تجربه کاربری خود و هدفمند کردن تبلیغاتش، اطلاعات شما را مورد استفاده قرار می‌دهد
حتی اگر فیسبوک اطلاعات شما را به شرکت‌های دیگر نفروشد، همچنان احتمال دارد که به جمع‌آوری آن بپردازد. این شرکت برای بهبود تجربه کاربری خود و هدفمند کردن هرچه بیشتر تبلیغاتش، اطلاعات شما را از مدل گوشی گرفته تا اپلیکیشن‌هایی که زیاد استفاده می‌کنید مورد استفاده و تجزیه تحلیل قرار می‌دهد.
می‌توانید برخی از این اطلاعات را از صفحه پروفایل خود کاملا حذف کنید. کافی است در صفحه اصلی پروفایل خود روی نامتان کلیک کنید و گزینه Edit Profile را انتخاب کنید.
قطعا قادر نخواهید بود همه چیز را حذف کنید؛ اما حداقل می‌توانید اطلاعات تحصیلی و شغلی خود را پاک و صفحاتی که لایک کرده‌اید آنلایک کنید.
با استفاده از سرویس‌های شخص ثالث جستجو کنید
شما هیچ گاه به‌طور دقیق و با جزئیات نخواهید دانست فیسبوک چه اطلاعاتی از شما دارد. الگوریتم‌های سری و محرمانه این شرکت بسته به نوع فعالیت و رفتار‌های شما، در مورد‌تان حدس و گمان‌هایی می‌زنند.
البته وقتی می‌گوییم سری و محرمانه، به این معنی نیست که هیچ کس به هیچ‌وجه نمی‌تواند به آن‌ها دسترسی داشته باشد. برخی ابزار‌های شخص ثالث هستند که با دسترسی به گزارش فعالیت‌های اخیر شما می‌توانند نشان دهند که فیسبوک چه اطلاعاتی از آن‌ها به دست آورده است.
Data Selfie که یک افزونه کروم است، می‌تواند فعالیت‌های شما را رصد کند و نشان بدهد که فیسبوک بر اساس همان رفتار‌ها چه اطلاعاتی از شما به دست آورده است. لازم به ذکر است که اطلاعات این افزونه غالبا تئوریک هستند و به‌طور حتمی نشان‌دهنده آن‌چه در فیسبوک اتفاق می‌افتد نیستند.
برای به دست آوردن اطلاعات بیشتر و جامع‌تر در مورد اکانت خود، به وب‌سایت Stalkscan بروید. وقتی در بالای صفحه، آدرس URL پروفایل فیسبوک خود را وارد می‌کنید، وب‌سایت به‌طور خود‌کار تمام اطلاعاتی را که ممکن است فیسبوک از شما جمع‌آوری کند، لیست می‌کند. از هتل‌ها و رستوران‌هایی که رفته‌اید تا ویدیو‌هایی که در آن‌ها تگ شده‌اید یا ویدیو‌ها و آهنگ‌هایی که لایک کرده‌اید.
همین کار را می‌توانید با استفاده از وب‌سایت Intel Techniques نیز انجام دهید. وقتی وارد سایت شدید، در سمت چپ صفحه روی گزینه Facebook کلیک و آدرس URL اکانت خود را وارد کنید. این بار هم لینکی از تک‌تک فعالیت‌های شما برایتان نمایش داده خواهد شد که با کلیک روی هرکدام خواهید توانست به صفحه مربوط به آن هدایت شوید.
متأسفانه وب‌سایت‌هایی مانند این‌ها، فقط اطلاعات سطحی و ظاهری مربوط به فعالیت‌های شما را در اختیار‌تان می‌گذارند و الگوریتم‌های مشابه آن‌چه فیسبوک دارد، در اختیار ندارند. به‌عنوان مثال فیسبوک الگوریتم‌های فوق‌العاده پیشرفته‌ای دارد که با استفاده از آن‌ها می‌تواند با دقت بسیار بالایی فید خبری شما را از علاقهمندیهایتان پر کند.
علاوه‌بر این، فیسبوک الگوریتم‌هایی دارد که با استفاده از آن‌ها کاربران را بسته به سلیقه‌ها و مشخصاتشان به گروه‌ها و دسته‌های مختلف تقسیم‌بندی می‌کند تا تبلیغ‌کننده‌ها بتوانند جامعه هدف خود را بهینه‌تر انتخاب کنند.
سال گذشته واشنگتن پست لیستی از ۹۸ فاکتور مختلف را منتشر کرد که فیسبوک بر اساس آن‌ها تقسیم‌بندی‌های خود را انجام می‌دهد. این موارد شامل اطلاعات به‌دست‌آمده از شرکت‌های دیگر نیز می‌شود.
غیر فعال کردن موقعیت و رصد وب‌گردی
به‌غیر‌از اطلاعاتی که خودتان مستقیما به فیسبوک می‌دهید و اطلاعات رفتاری شما در این شبکه اجتماعی، نوع سومی از اطلاعات هم هست که فیسبوک جمع‌آوری می‌کند و برایش ارزش بالایی دارد. اطلاعات موقعیت مکانی و وب‌گردی شما در وب‌سایت‌های دیگر.
اجازه دادن به فیسبوک برای در اختیار داشتن موقعیت مکانی شما می‌تواند مفید باشد. با استفاده از آن می‌توانید اطلاعات مربوط به رستوران‌ها، مغازه‌ها و نمایشگاه‌های نزدیک به خود را به دست آورید و همچنین دوستانتان را که در حوالی شما هستند پیدا کنید. همچنین فیسبوک می‌تواند مکان‌های مورد علاقه شما را شناسایی کند تا بر اساس آن, تبلیغات مفیدتری برایتان نمایش دهد.
حتی اگر فیسبوک اطلاعات شما را به شرکت‌های دیگر نفروشد، همچنان احتمال دارد که به جمع‌آوری آن بپردازد. این شرکت برای بهبود تجربه کاربری خود و هدفمند کردن هرچه بیشتر تبلیغاتش، اطلاعات شما را از مدل گوشی گرفته تا اپلیکیشن‌هایی که زیاد استفاده می‌کنید مورد استفاده و تجزیه تحلیل قرار می‌دهد.
می‌توانید برخی از این اطلاعات را از صفحه پروفایل خود کاملا حذف کنید. کافی است در صفحه اصلی پروفایل خود روی نامتان کلیک کنید و گزینه Edit Profile را انتخاب کنید.
قطعا قادر نخواهید بود همه چیز را حذف کنید؛ اما حداقل می‌توانید اطلاعات تحصیلی و شغلی خود را پاک و صفحاتی که لایک کرده‌اید آنلایک کنید.
با استفاده از سرویس‌های شخص ثالث جستجو کنید
شما هیچ گاه به‌طور دقیق و با جزئیات نخواهید دانست فیسبوک چه اطلاعاتی از شما دارد. الگوریتم‌های سری و محرمانه این شرکت بسته به نوع فعالیت و رفتار‌های شما، در مورد‌تان حدس و گمان‌هایی می‌زنند.
البته وقتی می‌گوییم سری و محرمانه، به این معنی نیست که هیچ کس به هیچ‌وجه نمی‌تواند به آن‌ها دسترسی داشته باشد. برخی ابزار‌های شخص ثالث هستند که با دسترسی به گزارش فعالیت‌های اخیر شما می‌توانند نشان دهند که فیسبوک چه اطلاعاتی از آن‌ها به دست آورده است.
Data Selfie که یک افزونه کروم است، می‌تواند فعالیت‌های شما را رصد کند و نشان بدهد که فیسبوک بر اساس همان رفتار‌ها چه اطلاعاتی از شما به دست آورده است. لازم به ذکر است که اطلاعات این افزونه غالبا تئوریک هستند و به‌طور حتمی نشان‌دهنده آن‌چه در فیسبوک اتفاق می‌افتد نیستند.
برای به دست آوردن اطلاعات بیشتر و جامع‌تر در مورد اکانت خود، به وب‌سایت Stalkscan بروید. وقتی در بالای صفحه، آدرس URL پروفایل فیسبوک خود را وارد می‌کنید، وب‌سایت به‌طور خود‌کار تمام اطلاعاتی را که ممکن است فیسبوک از شما جمع‌آوری کند، لیست می‌کند. از هتل‌ها و رستوران‌هایی که رفته‌اید تا ویدیو‌هایی که در آن‌ها تگ شده‌اید یا ویدیو‌ها و آهنگ‌هایی که لایک کرده‌اید.
همین کار را می‌توانید با استفاده از وب‌سایت Intel Techniques نیز انجام دهید. وقتی وارد سایت شدید، در سمت چپ صفحه روی گزینه Facebook کلیک و آدرس URL اکانت خود را وارد کنید. این بار هم لینکی از تک‌تک فعالیت‌های شما برایتان نمایش داده خواهد شد که با کلیک روی هرکدام خواهید توانست به صفحه مربوط به آن هدایت شوید.
متأسفانه وب‌سایت‌هایی مانند این‌ها، فقط اطلاعات سطحی و ظاهری مربوط به فعالیت‌های شما را در اختیار‌تان می‌گذارند و الگوریتم‌های مشابه آن‌چه فیسبوک دارد، در اختیار ندارند. به‌عنوان مثال فیسبوک الگوریتم‌های فوق‌العاده پیشرفته‌ای دارد که با استفاده از آن‌ها می‌تواند با دقت بسیار بالایی فید خبری شما را از علاقهمندیهایتان پر کند.
علاوه‌بر این، فیسبوک الگوریتم‌هایی دارد که با استفاده از آن‌ها کاربران را بسته به سلیقه‌ها و مشخصاتشان به گروه‌ها و دسته‌های مختلف تقسیم‌بندی می‌کند تا تبلیغ‌کننده‌ها بتوانند جامعه هدف خود را بهینه‌تر انتخاب کنند.
سال گذشته واشنگتن پست لیستی از ۹۸ فاکتور مختلف را منتشر کرد که فیسبوک بر اساس آن‌ها تقسیم‌بندی‌های خود را انجام می‌دهد. این موارد شامل اطلاعات به‌دست‌آمده از شرکت‌های دیگر نیز می‌شود.
غیر فعال کردن موقعیت و رصد وب‌گردی
به‌غیر‌از اطلاعاتی که خودتان مستقیما به فیسبوک می‌دهید و اطلاعات رفتاری شما در این شبکه اجتماعی، نوع سومی از اطلاعات هم هست که فیسبوک جمع‌آوری می‌کند و برایش ارزش بالایی دارد. اطلاعات موقعیت مکانی و وب‌گردی شما در وب‌سایت‌های دیگر.
اجازه دادن به فیسبوک برای در اختیار داشتن موقعیت مکانی شما می‌تواند مفید باشد. با استفاده از آن می‌توانید اطلاعات مربوط به رستوران‌ها، مغازه‌ها و نمایشگاه‌های نزدیک به خود را به دست آورید و همچنین دوستانتان را که در حوالی شما هستند پیدا کنید. همچنین فیسبوک می‌تواند مکان‌های مورد علاقه شما را شناسایی کند تا بر اساس آن, تبلیغات مفیدتری برایتان نمایش دهد.
اجازه دادن به فیسبوک برای در اختیار داشتن موقعیت مکانی شما می‌تواند مفید باشد
قطعا می‌توانید حدس بزنید که چرا فیسبوک علاقه دارد موقعیت مکانی کاربران را بداند: تبلیغات بهتر. اگر شما وارد برخی وب‌سایت‌های بخصوص شوید، بلافاصله فیسبوک خبردار خواهد شد و از نوع رفتار شما در آن وب‌سایت اطلاعات زیادی جمع‌آوری خواهد کرد. این شرکت همچنین اطلاعات وب‌گردی یا مکانی شما را به آژانس‌های تخصصی تبلیغات می‌فرستد تا آن‌را تحلیل کنند و نتایج قابل استفاده و مفیدتری از آن‌ها استخراج کنند.
به‌طور دقیق و قطعی نمی‌توان گفت که شرکت‌های تبلیغاتی چه اطلاعاتی از شما جمع‌آوری و در نهایت آن‌ها را تبدیل به چه اطلاعات دیگری می‌کنند. تنها کاری که می‌توانید بکنید رفتن به همان صفحه تنظیمات تبلیغات است که در‌بالا اشاره کردیم.
برای اینکه جلوی استفاده فیسبوک از اطلاعات مکانی و وب‌گردی خود را بگیرید، در صفحه تنظیمات تبلیغات گزینه Ad Settings را باز کنید و اولین گزینه از بالا را (Ads based on your use of websites and aps) غیر فعال کنید.
این روز‌ها فیسبوک در توضیح دادن اینکه چه نوع اطلاعاتی جمع‌آوری می‌کند، توضیحات خوبی ارائه می‌دهد؛ اما با این وجود قادر نخواهید بود تمام اطلاعات خود را از دسترس این شبکه اجتماعی خارج کنید؛ زیرا هنگام ثبت نام و ایجاد اکانت، با شرایط و اساسنامه فیسبوک موافقط کرده‌اید.
تنها کاری که می‌توانید انجام دهید این است که از اطلاعات جمع‌آوری شده آگاه شوید و حواستان باشد چه چیز‌هایی را مستقیم و غیر مستقیم به اشتراک می‌گذارید.
قطعا می‌توانید حدس بزنید که چرا فیسبوک علاقه دارد موقعیت مکانی کاربران را بداند: تبلیغات بهتر. اگر شما وارد برخی وب‌سایت‌های بخصوص شوید، بلافاصله فیسبوک خبردار خواهد شد و از نوع رفتار شما در آن وب‌سایت اطلاعات زیادی جمع‌آوری خواهد کرد. این شرکت همچنین اطلاعات وب‌گردی یا مکانی شما را به آژانس‌های تخصصی تبلیغات می‌فرستد تا آن‌را تحلیل کنند و نتایج قابل استفاده و مفیدتری از آن‌ها استخراج کنند.
به‌طور دقیق و قطعی نمی‌توان گفت که شرکت‌های تبلیغاتی چه اطلاعاتی از شما جمع‌آوری و در نهایت آن‌ها را تبدیل به چه اطلاعات دیگری می‌کنند. تنها کاری که می‌توانید بکنید رفتن به همان صفحه تنظیمات تبلیغات است که در‌بالا اشاره کردیم.
برای اینکه جلوی استفاده فیسبوک از اطلاعات مکانی و وب‌گردی خود را بگیرید، در صفحه تنظیمات تبلیغات گزینه Ad Settings را باز کنید و اولین گزینه از بالا را (Ads based on your use of websites and aps) غیر فعال کنید.
این روز‌ها فیسبوک در توضیح دادن اینکه چه نوع اطلاعاتی جمع‌آوری می‌کند، توضیحات خوبی ارائه می‌دهد؛ اما با این وجود قادر نخواهید بود تمام اطلاعات خود را از دسترس این شبکه اجتماعی خارج کنید؛ زیرا هنگام ثبت نام و ایجاد اکانت، با شرایط و اساسنامه فیسبوک موافقط کرده‌اید.
تنها کاری که می‌توانید انجام دهید این است که از اطلاعات جمع‌آوری شده آگاه شوید و حواستان باشد چه چیز‌هایی را مستقیم و غیر مستقیم به اشتراک می‌گذارید.