شما عضو این انجمن نبوده یا وارد نشده اید. لطفا برای مشاهده کامل انجمن و استفاده از آن وارد شوید یا ثبت نام کنید .
باشگاه کاربران روماک
اصول طراحی بروشور و کاتالوگ - نسخه‌ی قابل چاپ

+- باشگاه کاربران روماک (https://forum.romaak.ir)
+-- انجمن: انجمن گرافیک (https://forum.romaak.ir/forumdisplay.php?fid=139)
+--- انجمن: طراحی گرافیک (https://forum.romaak.ir/forumdisplay.php?fid=153)
+--- موضوع: اصول طراحی بروشور و کاتالوگ (/showthread.php?tid=3303)



اصول طراحی بروشور و کاتالوگ - ahmad20 - ۹۶/۶/۲

[تصویر:  do.php?img=3687]

بروشور چیست؟

بروشور کتابچه و یا راهنمای معرفی جزئیات کالا، خدمات، امکانات، توضیحات محصول و... می‌باشد که از طرف تولید کننده و یا ارائه دهنده محصولات به مصرف کننده و یا مشتری برای معرفی دقیق و راهنمایی در استفاده ارائه می‌گردد.
در واقع در بروشور و کاتالوگ بیشتر به جنبه های تبلیغاتی و جذب مشتری محصول پرداخته می شود تا جنبه های فنی و ویژگی‌های فنی کالا. تولید یک محصول عالی یا ارائه خدمات بی نظیر، معرفی شرکت تولید کننده، طیف محصولات، تاریخچه و توضیحات بیشتر در مورد کالا یا خدمات، دست به دست هم می دهند تا فروش انجام شده و تجارت شما گسترش یابد.
بروشور که به معنای جزوه و دفترچه است، به محصولی گفته می شود که توضیحات جامع و کاملی در مورد یک موضوع یا فرایند ارائه کند، که با مجموعه ای از تصاویر تکمیل می شود.

بروشور معمولاً دارای جلد (رو و پشت) است و به صورتهای گوناگون قابل صحافی و ارائه است.
یکی ویژگیهای مهم بروشور قابلیت تغییر ابعاد در هنگام ارائه و استفاده است. این ویژگی در کمتر محصول گرافیکی دیگری ، مانند پوستر، به چشم می آید و بدین معنی که در هنگام ارائه یک بروشور ، این امکان وجود دارد که ابعاد آن 20×10 سانتیمتر باشد ولی در هنگام استفاده از آن، ممکن است ابعاد این محصول به 20×60 سانتیمتر افزایش یابد. این ویژگی به طراح اجازه می دهد حجم بسیار زیادی از اطلاعات بصری را بدون ایجاد آشفتگی و ازدحام در محصول گذاشته و به مخاطب ارائه دهد.


ارائه بروشور به مخاطب (ولو برای مدتی کوتاه) این اجازه را می‌دهد تا فرد زمان بیشتری جهت تجزیه و تحلیل محصول/ فرایند، نسبت به دیگر انواع گرافیک در اختیار داشته باشد.

بروشور به مانند یک نقشه راهنما در ارتباط با موضوع مورد توضیح عمل کرده و دقت مخاطب در مورد مطالب منعکس شده را بالا میبرد. به دلیل کم حوصلگی مخاطبان امروزه و توقع انتقال سریع مطلب، بروشور بیشتر برای کالاهای مصرفی و موضوعات خدمات ضروری می تواند طراحی و ارائه شود.
امروزه به دلیل کاهش دور ریز کمتر کاغذ/مقوای مصرفی قطع متداول بروشور A4 یا A5 است. ولی بصورت کلی بسته به موضوع و مخاطب و حجم تصاویر و نوشتار، ابعاد و اندازه ی آن متغیر است.

بروشور به یکی از اشکال زیر طراحی و ارائه می شود:
      الف - بروشورهای لتی. (لت به هر برگ بروشور که به برگ دیگر اتصال دارد گفته می شود.)
      ب - بروشورهای فرمی.
      پ - بروشورهای اسلیپ کیس.

بروشورهای لتی، بروشورهایی هستند که صفحات آن بر روی هم تا می خورند و در نهایت بصورت مجموعه ای از صفحات تا شده در اختیار مخاطب قرار می گیرد. ویژگی اصلی این بروشورها عدم نیاز به دوخت صفحات به یکدیگر است. صحافی آنها با خطوط تاخور انجام می پذیرد.

نحوه ی تا خوردن صفحات بر روی هم بصورتهای زیر قابل انجام است:
      • تا خوردن بروشور بصورت رو به پشت باشد که در این صورت به آن، بروشور آکاردئونی گفته می شود. در حالت آکاردئونی پهنای لت ها معمولا هم اندازه تعیین می‌شوند.
      • یک صفحه بر روی صفحه کنار خود تا شده، سپس دو صفحه بر روی صفحه کناری تا می شوند و این حرکت در همان جهت تاخور اول ادامه پیدا می کند. این بروشورهای لتی را می توان دربی یا تودلی نیز گفت. در این حالت تودلی معمولا لت هایی که بر روی لت دیگری تا می شوند، در پهنا بدلیل جلوگیری از قوس برداشتن و به اصطلاح شکم کردن بروشور به هنگام تا خوردن و بسته شدن کمی کوچکتر تعریف می شوند.
      • علاوه بر دو حالت ذکر شده در نحوه ی چیدمان صفحات بروشورهای لتی، شیوه های ابتکاری دیگری نیز قابل ارائه هستند که ممکن است تلفیقی از یکدیگر باشند.

تعداد صفحات و محل ارائه بروشور از جمله موارد تعیین کننده جهت انتخاب حالت تا خوردن بروشور است. بروشورهایی را که دارای تعداد صفحات کم هستند و معمولاً در نمایشگاه ها ارائه می شوند، به حالت لتی طراحی و عرضه می کنند.
در بروشورهای فرمی، حالت چیدمان صفحات مانند نشریه یا کتاب است. تفاوت عمده ی بروشورهای فرمی و بروشورهای لتی در این است که در بروشورهای فرمی دیدن تمام صفحات در کنار یکدیگر امکان پذیر نیست و صفحات در قسمت عطف به یکدیگر متصل اند. در حالی که در بروشورهای لتی شما امکان دیدن نیمی از صفحات بروشور را در یک دید خواهید داشت.

تفاوت دیگر این دو نوع بروشور این است که بروشورهای فرمی در بیشتر موارد ته دوخت می شوند. این دوخت میتواند با مفتول های فلزی/منگنه انجام می گیرد.
بروشور معمولا دارای جلد است. طراحی جلد مخصوصاً در بروشورهای لتی که باید جلد رو و جلد پشت جدای از نحوه تا خوردن، با ایجاد فضای لازم قابل تشخیص باشند، بسیار حائز اهمیت است.
نام موضوع، نشانه ی آن موضوع، تصویر یا تصاویر مرتبط که می توانند جنبه‌ی مفهومی/ تزئینی داشته باشند و شعار تبلیغاتی مواردی هستند که معمولاً روی جلد قید می شوند. معمولاً نشانی در روی جلد بروشور قید نمی شود. توضیحات نوشتاری متن به هیچ عنوان نباید از روی جلد آغاز شود. نشانی و در بسیاری موارد تکرار عنوان موضوع و نشانه مواردی هستند که در پشت جلد نیز ذکر می‌شوند.
بروشورهای اسلیپ کیس بروشورهایی هستند که جلد آنها بصورت یک فولدر یا پوشه ساخته می شوند و صفحات داخل آن بطور مجزا و جدا از یکدیگر تهیه می شوند، سپس این صفحات در داخل جلد یا همان فولدر قرار می گیرند.
جنس جلد در بروشورهای اسلیپ کیس نسبت به صفحات داخل ضخامت بیشتری میتواند داشته باشد. به‌دلیل عدم اتصال صفحات متن و جلد، در صورتی که نیاز به جایگزین کردن متن جدید باشد، این امر براحتی امکان پذیر خواهد بود.

پامفلت و لیف لت از گونه های دیگر بروشور هستند
پامفلت، بروشوری است که دارای صفحات اندک است و جنس کاغذ جلد و صفحات داخل آن از کاغذهای گرماژ کم انتخاب می شود. مانند اکثر دفترچه های راهنمای کالاهای مصرفی.
لیف لت نیز به برگه های کوچکی اطلاق می شود که درون بسته بندی ها، مانند بسته های دارو، قرار می گیرند و توضیحات لازم را ارائه می دهند
انتخاب قطع و تعداد صفحات بروشور همچون تمامی گونه های گرافیک بر اساس حجم مطالب نوشتاری و تصویری و نیز مخاطب مشخص می شود.
بدلیل تعدد صفحات و فضای قابل توجه، و در دید نبودن تمامی حجم مطالب تصویری و نوشتاری بروشور این امکان را به مشتری می دهد که موضوع خود را به دو یا چند زبان ارائه کند. در نگاه کلی اطلاعات بروشور شلوغ و آزار دهنده به نظر نمیرسد.
موضوع بسیار مهم در طراحی بروشور حفظ هماهنگی در تمامی صفحات بروشور است. این هماهنگی می تواند از طریق اجرای لی اَوت مناسب، به کار گیری عنصر بصری مشترک در صفحات و یا بکار بردن رنگ های هارمونیک انجام پذیرد.

در انتخاب اندازه ی تصاویر در بروشور به سه عامل مهم زیر باید توجه نمود:
      1) اهمیت تصویر
      2) کیفیت تصویر
      3) وسعت سطحی که لازم است پوشیده شود.

بروشورهایی که تعداد صفحات کمی دارند، نیاز به شماره صفحه ندارند ولی بروشورهایی که تعداد صفحات زیادی دارند و یا بخش خاصی از بروشور امکان دارد مورد نیاز کاربر باشد، درج شماره صفحه چه با اعداد و چه با حروف الزامی است. روشن است که در این بروشورها ایجاد صفحه فهرست در بروشور لازم می‌باشد.
جهت بالا بردن زیبایی بصری بروشور بهتر است متن و نوشتار موجود در بروشور با یک یا حداکثر دو نوع فونت نوشته شود، برای ایجاد تفاوت، تنوع و همچنین مشخص کردن برخی متون از جمله تیترها، تیترهای فرعی، نشانی و غیره در بروشور میتوان از قابلیت "ایرانیک" و یا استفاده از حروف سیاه و نازک همان فونت بهره برد.

بدیهی است در بعضی موارد که موضوع طرح شده در بروشور نیازمند تنش تحرک بیشتری است، استفاده از چندین فونت در نوشتار می کمک رسان باشد. ولی باید توجه داشت که در همین زمان نیز فونت های به کار گرفته با هم باید سنخیت داشته باشند.


کاتالوگ چیست؟
کاتالوگ یا کالانما کتابچه و یا راهنمای معرفی کلیات کالا، خدمات، امکانات و... می‌باشد.کاتالوگ از طرف تولید کننده محصول/ ارائه دهنده خدمات به مصرف کننده/ مشتری جهت معرفی کلی کالا یا خدمات ارائه می‌شود.
کاتالوگ محصولی است که از بسیاری جهات دارای تشابه‌های قابل توجه با بروشور است. ولی عمده تفاوت آن با بروشور در چگونگی معرفی موضوع است. موضوع در کاتالوگ بصورت فهرست وار معرفی می‌شود. به عبارت دیگر، در کاتالوگ تنها فهرستی معمولاً مختصر از موضوع را ارائه می‌شود، در حالی که در بروشور مطلب بطور مفصل و دقیق طرح میگردد. این تفاوت کلیدی می تواند تعیین کننده ی تفاوت کاربرد کاتالوگ نیز باشد.

جهت روشن تر شدن تفاوت کاربرد بروشور و کاتالوگ مثالی میزنیم: تصور کنید برای خرید یک دستگاه یخچال به یک فروشگاه لوازم خانگی مراجعه کرده اید، فروشنده در ابتدا چند کاتالوگ در اختیار شما قرار می دهد که مجموعه ای از مدل‌های گوناگون یخچال‌های تولیدی کارخانه‌های مختلف بصورت فهرست وار و معمولاً به همراه عکس و مشخصات اولیه از هر مدل ارائه شده اند.
پس از آنکه شما مدل مورد نظر را انتخاب و آن را خریداری کردید و در مرحله بعدی، این بروشور محصول است که با ارائه ی اطلاعات کامل و دقیق محصولی که خریداری کرده‌اید، مطالب لازم در مورد چگونگی استفاده صحیح، نگهداری، تعمیر، ضمانت‌های و ... در یک کلام هر آنچه در ارتباط با آن کالا لازم است را به شما ارائه می‌دهد.
با توجه به دفعات بیشتر استفاده از کاتالوگ، نسبت به بروشور ، جنس کاغذ و مقوا که در کاتالوگ بکار برده می‌شود، باید دوام و در نتیجه گراماژ بیشتری داشته باشد.

همچنین کاتالوگ در بیشتر موارد حجم کمتری از لحاظ تعداد صفحات خواهد داشت و امکان معرفی تعداد محصولات یا خدمات و ... در آن محدوده ی گسترده تری را به نسبت بروشور در بر می گیرد. کاتالوگ در دیگر نکات تشابه فراوانی را با بروشور دارد. اصول و چگونگی چیدمان عناصر بصری، اندازه قلم ها، ابعاد و ... در کاتالوگ نیز تا حدود زیادی مانند صفحه آرایی بروشور است، اگر چه باید توجه داشت کاتالوگ در غالب موارد دارای حجم تصاویر افزونتر نسبت به نوشتار موجود در آن است.
ابعاد کاتالوگ نیز مشابهت‌هایی با بروشور دارد، ولی استفاده از قطع A4 در کاتالوگ بیشتر مرسوم است. اندازه ی تصاویر نیز مانند بروشور تابع عوامل سه گانه ای است که در بخش بروشور اشاره شد.
با این تفاوت که معمولاً و با توجه به اهمیت جذاب بودن عکس در کاتالوگ، عکس‌های مورد استفاده در آن رنگی و دارای کیفیت خواهند بود. در حالی که در بروشور تصاویر ممکن است بصورت تک رنگ و حتی رسامی ارائه شوند. چون کاتالوگ بیشتر برای موارد اقتصادی تولید می شود و با تصویر مخاطب را جلب می کند ولی بروشور اغلب این وظیفه را به نوشتار محول می کند. فرم بندی کاتالوگ نیز می تواند مانند بروشور دارای حالت‌های سه گانه ی یاد شده باشد.

به‌دلیل مسائل اقتصادی و صرفه جویی در هزینه ها در سال‌های اخیر، ارائه کاتالوگ‌هایی با ویژگی‌های بروشور و بالعکس بسیار متداول شده است و اگر چه این امر توصیه نمی شود ولی در حال حاضر تولید کاتالوگ - بروشور حجمی برابر با تولید کاتالوگ و بروشور دارد.
رقابت در دنیای امروز، موفقیت در کار و تجارت تا حدی زیادی وابسته به تاثیرگذاری مراودات و ارتباطات بازاریابی است. برقراری ارتباط موثر با مشتریان بالقوه برای هر مجموعه از اهمیت زیادی برخوردار است و در این امر یکی از بهترین و کارآمد ترین ابزارهای ارتباطی و تبلیغاتی کاتالوگ است.
کاتالوگ ‌های تبلیغاتی به صاحبان صنایع و مدیران مجموعه‌های بزرگ و کوچک این امکان را میدهد تا اهداف خود را دنبال کرده و به آن ها دست پیدا کنند. این منبع ارتباطی ارزشمند جزییات مهم و جامعی را به شکلی جالب و جذاب در اختیار بیننده قرار داده و اساسا استفاده از کاتالوگ شکل انتقال اطلاعات را جذاب و خوش‌آیند تر می سازد.